ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ (ραψωδία Ζ)


Τρώων δ' οιώθη καί 'Αχαιών φύλοπις αινή: 
πολλά δ' άρ' ένθα καί ένθ' ίθυσε μάχη πεδίοιο 
αλλήλων ιθυνομένων χαλκήρεα δούρα 
μεσσηγύς Σιμόεντος ιδέ Ξάνθοιο ροάων. 
Αίας δέ πρώτος Τελαμώνιος έρκος 'Αχαιών 
Τρώων ρήξε φάλαγγα, φόως δ' ετάροισιν έθηκεν, 
άνδρα βαλών ός άριστος ενί Θρήκεσσι τέτυκτο 
υιόν 'Εϋσσώρου 'Ακάμαντ' ηΰν τε μέγαν τε.
τόν ρ' έβαλε πρώτος κόρυθος φάλον ιπποδασείης, 
εν δέ μετώπω πήξε, πέρησε δ' άρ' οστέον είσω 
αιχμή χαλκείη: τόν δέ σκότος όσσε κάλυψεν. 
''Αξυλον δ' άρ' έπεφνε βοήν αγαθός Διομήδης 
Τευθρανίδην, ός έναιεν εϋκτιμένη εν 'Αρίσβη 
αφνειός βιότοιο, φίλος δ' ήν ανθρώποισι. 
πάντας γάρ φιλέεσκεν οδώ έπι οικία ναίων. 
αλλά οι ού τις τών γε τότ' ήρκεσε λυγρόν όλεθρον 
πρόσθεν υπαντιάσας, αλλ' άμφω θυμόν απηύρα
αυτόν καί θεράποντα Καλήσιον, ός ρα τόθ' ίππων 
έσκεν υφηνίοχος: τώ δ' άμφω γαίαν εδύτην. 
Δρήσον δ' Ευρύαλος καί 'Οφέλτιον εξενάριξε: 
βή δέ μετ' Αίσηπον καί Πήδασον, ούς ποτε νύμφη 
νηΐς 'Αβαρβαρέη τέκ' αμύμονι Βουκολίωνι. 
Βουκολίων δ' ήν υιός αγαυού Λαομέδοντος 
πρεσβύτατος γενεή, σκότιον δέ ε γείνατο μήτηρ: 
ποιμαίνων δ' επ' όεσσι μίγη φιλότητι καί ευνή, 
ή δ' υποκυσαμένη διδυμάονε γείνατο παίδε. 
καί μέν τών υπέλυσε μένος καί φαίδιμα γυία 
Μηκιστηϊάδης καί απ' ώμων τεύχε' εσύλα. 
'Αστύαλον δ' άρ' έπεφνε μενεπτόλεμος Πολυποίτης: 
Πιδύτην δ' 'Οδυσεύς Περκώσιον εξενάριξεν 
έγχεϊ χαλκείω, Τεύκρος δ' 'Αρετάονα δίον. 
'Αντίλοχος δ' ''Αβληρον ενήρατο δουρί φαεινώ 
Νεστορίδης, ''Ελατον δέ άναξ ανδρών 'Αγαμέμνων: 
ναίε δέ Σατνιόεντος εϋρρείταο παρ' όχθας 
Πήδασον αιπεινήν. Φύλακον δ' έλε Λήϊτος ήρως 
φεύγοντ': Ευρύπυλος δέ Μελάνθιον εξενάριξεν. 
''Αδρηστον δ' άρ' έπειτα βοήν αγαθός Μενέλαος 
ζωόν έλ': ίππω γάρ οι ατυζομένω πεδίοιο 
όζω ένι βλαφθέντε μυρικίνω αγκύλον άρμα 
άξαντ' εν πρώτω ρυμώ αυτώ μέν εβήτην 
πρός πόλιν, ή περ οι άλλοι ατυζόμενοι φοβέοντο, 
αυτός δ' εκ δίφροιο παρά τροχόν εξεκυλίσθη 
πρηνής εν κονίησιν επί στόμα: πάρ δέ οι έστη 
'Ατρεΐδης Μενέλαος έχων δολιχόσκιον έγχος. 
''Αδρηστος δ' άρ' έπειτα λαβών ελίσσετο γούνων: 
ζώγρει 'Ατρέος υιέ, σύ δ' άξια δέξαι άποινα: 
πολλά δ' εν αφνειού πατρός κειμήλια κείται 
χαλκός τε χρυσός τε πολύκμητός τε σίδηρος,
τών κέν τοι χαρίσαιτο πατήρ απερείσι' άποινα 
εί κεν εμέ ζωόν πεπύθοιτ' επί νηυσίν 'Αχαιών. 
'`Ως φάτο, τώ δ' άρα θυμόν ενί στήθεσσιν έπειθε: 
καί δή μιν τάχ' έμελλε θοάς επί νήας 'Αχαιών 
δώσειν ώ θεράποντι καταξέμεν: αλλ' 'Αγαμέμνων 
αντίος ήλθε θέων, καί ομοκλήσας έπος ηύδα: 
ώ πέπον ώ Μενέλαε, τί ή δέ σύ κήδεαι ούτως 
ανδρών; ή σοί άριστα πεποίηται κατά οίκον 
πρός Τρώων; τών μή τις υπεκφύγοι αιπύν όλεθρον 
χείράς θ' ημετέρας, μηδ' όν τινα γαστέρι μήτηρ 
κούρον εόντα φέροι, μηδ' ός φύγοι, αλλ' άμα πάντες 
'Ιλίου εξαπολοίατ' ακήδεστοι καί άφαντοι. 
'`Ως ειπών έτρεψεν αδελφειού φρένας ήρως 
αίσιμα παρειπών: ό δ' από έθεν ώσατο χειρί 
ήρω' ''Αδρηστον: τόν δέ κρείων 'Αγαμέμνων 
ούτα κατά λαπάρην: ό δ' ανετράπετ', 'Ατρεΐδης δέ 
λάξ εν στήθεσι βάς εξέσπασε μείλινον έγχος. 
Νέστωρ δ' 'Αργείοισιν εκέκλετο μακρόν αΰσας: 
ώ φίλοι ήρωες Δαναοί θεράποντες ''Αρηος 
μή τις νύν ενάρων επιβαλλόμενος μετόπισθε 
μιμνέτω ώς κε πλείστα φέρων επί νήας ίκηται, 
αλλ' άνδρας κτείνωμεν: έπειτα δέ καί τά έκηλοι 
νεκρούς άμ πεδίον συλήσετε τεθνηώτας. 
'`Ως ειπών ότρυνε μένος καί θυμόν εκάστου. 
ένθά κεν αύτε Τρώες αρηϊφίλων υπ' 'Αχαιών 
''Ιλιον εισανέβησαν αναλκείησι δαμέντες, 
ει μή άρ' Αινεία τε καί ''Εκτορι είπε παραστάς 
Πριαμίδης ''Ελενος οιωνοπόλων όχ' άριστος: 
Αινεία τε καί ''Εκτορ, επεί πόνος ύμμι μάλιστα 
Τρώων καί Λυκίων εγκέκλιται, ούνεκ' άριστοι 
πάσαν επ' ιθύν εστε μάχεσθαί τε φρονέειν τε, 
στήτ' αυτού, καί λαόν ερυκάκετε πρό πυλάων 
πάντη εποιχόμενοι πρίν αύτ' εν χερσί γυναικών 
φεύγοντας πεσέειν, δηΐοισι δέ χάρμα γενέσθαι. 
αυτάρ επεί κε φάλαγγας εποτρύνητον απάσας, 
ημείς μέν Δαναοίσι μαχησόμεθ' αύθι μένοντες, 
καί μάλα τειρόμενοί περ: αναγκαίη γάρ επείγει: 
''Εκτορ ατάρ σύ πόλιν δέ μετέρχεο, ειπέ δ' έπειτα 
μητέρι σή καί εμή: ή δέ ξυνάγουσα γεραιάς 
νηόν 'Αθηναίης γλαυκώπιδος εν πόλει άκρη
οίξασα κληI=+δι θύρας ιεροίο δόμοιο 
πέπλον, ός οι δοκέει χαριέστατος ηδέ μέγιστος 
είναι ενί μεγάρω καί οι πολύ φίλτατος αυτή, 
θείναι 'Αθηναίης επί γούνασιν ηϋκόμοιο, 
καί οι υποσχέσθαι δυοκαίδεκα βούς ενί νηώ 
ήνις ηκέστας ιερευσέμεν, αί κ' ελεήση 
άστύ τε καί Τρώων αλόχους καί νήπια τέκνα, 
ώς κεν Τυδέος υιόν απόσχη 'Ιλίου ιρής 
άγριον αιχμητήν κρατερόν μήστωρα φόβοιο, 
όν δή εγώ κάρτιστον 'Αχαιών φημι γενέσθαι. 
ουδ' 'Αχιλήά ποθ' ώδέ γ' εδείδιμεν όρχαμον ανδρών, 
όν πέρ φασι θεάς εξέμμεναι: αλλ' όδε λίην 
μαίνεται, ουδέ τίς οι δύναται μένος ισοφαρίζειν. 
'`Ως έφαθ', ''Εκτωρ δ' ού τι κασιγνήτω απίθησεν. 
αυτίκα δ' εξ οχέων σύν τεύχεσιν άλτο χαμάζε, 
πάλλων δ' οξέα δούρα κατά στρατόν ώχετο πάντη 
οτρύνων μαχέσασθαι, έγειρε δέ φύλοπιν αινήν. 
οί δ' ελελίχθησαν καί εναντίοι έσταν 'Αχαιών: 
'Αργείοι δ' υπεχώρησαν, λήξαν δέ φόνοιο, 
φάν δέ τιν' αθανάτων εξ ουρανού αστερόεντος 
Τρωσίν αλεξήσοντα κατελθέμεν, ως ελέλιχθεν. 
''Εκτωρ δέ Τρώεσσιν εκέκλετο μακρόν αΰσας: 
Τρώες υπέρθυμοι τηλεκλειτοί τ' επίκουροι 
ανέρες έστε φίλοι, μνήσασθε δέ θούριδος αλκής, 
όφρ' άν εγώ βείω προτί ''Ιλιον, ηδέ γέρουσιν 
είπω βουλευτήσι καί ημετέρης αλόχοισι 
δαίμοσιν αρήσασθαι, υποσχέσθαι δ' εκατόμβας. 
'`Ως άρα φωνήσας απέβη κορυθαίολος ''Εκτωρ: 
αμφί δέ μιν σφυρά τύπτε καί αυχένα δέρμα κελαινόν 
άντυξ ή πυμάτη θέεν ασπίδος ομφαλοέσσης. 
Γλαύκος δ' `Ιππολόχοιο πάϊς καί Τυδέος υιός 
ες μέσον αμφοτέρων συνίτην μεμαώτε μάχεσθαι. 
οί δ' ότε δή σχεδόν ήσαν επ' αλλήλοισιν ιόντε, 
τόν πρότερος προσέειπε βοήν αγαθός Διομήδης: 
τίς δέ σύ εσσι φέριστε καταθνητών ανθρώπων; 
ου μέν γάρ ποτ' όπωπα μάχη ένι κυδιανείρη 
τό πρίν: ατάρ μέν νύν γε πολύ προβέβηκας απάντων 
σώ θάρσει, ό τ' εμόν δολιχόσκιον έγχος έμεινας: 
δυστήνων δέ τε παίδες εμώ μένει αντιόωσιν. 
ει δέ τις αθανάτων γε κατ' ουρανού ειλήλουθας,
ουκ άν έγωγε θεοίσιν επουρανίοισι μαχοίμην. 
ουδέ γάρ ουδέ Δρύαντος υιός κρατερός Λυκόοργος 
δήν ήν, ός ρα θεοίσιν επουρανίοισιν έριζεν: 
ός ποτε μαινομένοιο Διωνύσοιο τιθήνας 
σεύε κατ' ηγάθεον Νυσήϊον: αί δ' άμα πάσαι 
θύσθλα χαμαί κατέχευαν υπ' ανδροφόνοιο Λυκούργου 
θεινόμεναι βουπλήγι: Διώνυσος δέ φοβηθείς 
δύσεθ' αλός κατά κύμα, Θέτις δ' υπεδέξατο κόλπω 
δειδιότα: κρατερός γάρ έχε τρόμος ανδρός ομοκλή. 
τώ μέν έπειτ' οδύσαντο θεοί ρεία ζώοντες, 
καί μιν τυφλόν έθηκε Κρόνου πάϊς: ουδ' άρ' έτι δήν 
ήν, επεί αθανάτοισιν απήχθετο πάσι θεοίσιν: 
ουδ' άν εγώ μακάρεσσι θεοίς εθέλοιμι μάχεσθαι. 
ει δέ τίς εσσι βροτών οί αρούρης καρπόν έδουσιν, 
άσσον ίθ' ώς κεν θάσσον ολέθρου πείραθ' ίκηαι. 
Τόν δ' αύθ' `Ιππολόχοιο προσηύδα φαίδιμος υιός: 
Τυδεΐδη μεγάθυμε τί ή γενεήν ερεείνεις; 
οίη περ φύλλων γενεή τοίη δέ καί ανδρών. 
φύλλα τά μέν τ' άνεμος χαμάδις χέει, άλλα δέ θ' ύλη 
τηλεθόωσα φύει, έαρος δ' επιγίγνεται ώρη: 
ώς ανδρών γενεή ή μέν φύει ή δ' απολήγει. 
ει δ' εθέλεις καί ταύτα δαήμεναι όφρ' εΰ ειδής 
ημετέρην γενεήν, πολλοί δέ μιν άνδρες ίσασιν: 
έστι πόλις 'Εφύρη μυχώ ''Αργεος ιπποβότοιο, 
ένθα δέ Σίσυφος έσκεν, ό κέρδιστος γένετ' ανδρών, 
Σίσυφος Αιολίδης: ό δ' άρα Γλαύκον τέκεθ' υιόν, 
αυτάρ Γλαύκος τίκτεν αμύμονα Βελλεροφόντην: 
τώ δέ θεοί κάλλός τε καί ηνορέην ερατεινήν 
ώπασαν: αυτάρ οι Προίτος κακά μήσατο θυμώ, 
ός ρ' εκ δήμου έλασσεν, επεί πολύ φέρτερος ήεν, 
'Αργείων: Ζεύς γάρ οι υπό σκήπτρω εδάμασσε. 
τώ δέ γυνή Προίτου επεμήνατο δί' ''Αντεια 
κρυπταδίη φιλότητι μιγήμεναι: αλλά τόν ού τι 
πείθ' αγαθά φρονέοντα δαΐφρονα Βελλεροφόντην. 
ή δέ ψευσαμένη Προίτον βασιλήα προσηύδα: 
τεθναίης ώ Προίτ', ή κάκτανε Βελλεροφόντην, 
ός μ' έθελεν φιλότητι μιγήμεναι ουκ εθελούση. 
ώς φάτο, τόν δέ άνακτα χόλος λάβεν οίον άκουσε: 
κτείναι μέν ρ' αλέεινε, σεβάσσατο γάρ τό γε θυμώ,
πέμπε δέ μιν Λυκίην δέ, πόρεν δ' ό γε σήματα λυγρά 
γράψας εν πίνακι πτυκτώ θυμοφθόρα πολλά, 
δείξαι δ' ηνώγειν ώ πενθερώ όφρ' απόλοιτο. 
αυτάρ ο βή Λυκίην δέ θεών υπ' αμύμονι πομπή. 
αλλ' ότε δή Λυκίην ίξε Ξάνθόν τε ρέοντα, 
προφρονέως μιν τίεν άναξ Λυκίης ευρείης: 
εννήμαρ ξείνισσε καί εννέα βούς ιέρευσεν. 
αλλ' ότε δή δεκάτη εφάνη ροδοδάκτυλος 'Ηώς 
καί τότε μιν ερέεινε καί ήτεε σήμα ιδέσθαι 
όττί ρά οι γαμβροίο πάρα Προίτοιο φέροιτο. 
αυτάρ επεί δή σήμα κακόν παρεδέξατο γαμβρού, 
πρώτον μέν ρα Χίμαιραν αμαιμακέτην εκέλευσε 
πεφνέμεν: ή δ' άρ' έην θείον γένος ουδ' ανθρώπων, 
πρόσθε λέων, όπιθεν δέ δράκων, μέσση δέ χίμαιρα, 
δεινόν αποπνείουσα πυρός μένος αιθομένοιο, 
καί τήν μέν κατέπεφνε θεών τεράεσσι πιθήσας. 
δεύτερον αύ Σολύμοισι μαχέσσατο κυδαλίμοισι: 
καρτίστην δή τήν γε μάχην φάτο δύμεναι ανδρών. 
τό τρίτον αύ κατέπεφνεν 'Αμαζόνας αντιανείρας. 
τώ δ' άρ' ανερχομένω πυκινόν δόλον άλλον ύφαινε: 
κρίνας εκ Λυκίης ευρείης φώτας αρίστους 
είσε λόχον: τοί δ' ού τι πάλιν οίκον δέ νέοντο: 
πάντας γάρ κατέπεφνεν αμύμων Βελλεροφόντης. 
αλλ' ότε δή γίγνωσκε θεού γόνον ηΰν εόντα 
αυτού μιν κατέρυκε, δίδου δ' ό γε θυγατέρα ήν, 
δώκε δέ οι τιμής βασιληΐδος ήμισυ πάσης: 
καί μέν οι Λύκιοι τέμενος τάμον έξοχον άλλων 
καλόν φυταλιής καί αρούρης, όφρα νέμοιτο. 
ή δ' έτεκε τρία τέκνα δαΐφρονι Βελλεροφόντη 
''Ισανδρόν τε καί `Ιππόλοχον καί Λαοδάμειαν. 
Λαοδαμείη μέν παρελέξατο μητίετα Ζεύς, 
ή δ' έτεκ' αντίθεον Σαρπηδόνα χαλκοκορυστήν. 
αλλ' ότε δή καί κείνος απήχθετο πάσι θεοίσιν, 
ήτοι ό κάπ πεδίον τό 'Αλήϊον οίος αλάτο 
όν θυμόν κατέδων, πάτον ανθρώπων αλεείνων: 
''Ισανδρον δέ οι υιόν ''Αρης άτος πολέμοιο 
μαρνάμενον Σολύμοισι κατέκτανε κυδαλίμοισι: 
τήν δέ χολωσαμένη χρυσήνιος ''Αρτεμις έκτα. 
`Ιππόλοχος δέ μ' έτικτε, καί εκ τού φημι γενέσθαι: 
πέμπε δέ μ' ες Τροίην, καί μοι μάλα πόλλ' επέτελλεν
αιέν αριστεύειν καί υπείροχον έμμεναι άλλων, 
μηδέ γένος πατέρων αισχυνέμεν, οί μέγ' άριστοι 
έν τ' 'Εφύρη εγένοντο καί εν Λυκίη ευρείη. 
ταύτης τοι γενεής τε καί αίματος εύχομαι είναι. 
'`Ως φάτο, γήθησεν δέ βοήν αγαθός Διομήδης: 
έγχος μέν κατέπηξεν επί χθονί πουλυβοτείρη, 
αυτάρ ό μειλιχίοισι προσηύδα ποιμένα λαών: 
ή ρά νύ μοι ξείνος πατρώϊός εσσι παλαιός: 
Οινεύς γάρ ποτε δίος αμύμονα Βελλεροφόντην 
ξείνισ' ενί μεγάροισιν εείκοσιν ήματ' ερύξας: 
οί δέ καί αλλήλοισι πόρον ξεινήϊα καλά: 
Οινεύς μέν ζωστήρα δίδου φοίνικι φαεινόν, 
Βελλεροφόντης δέ χρύσεον δέπας αμφικύπελλον 
καί μιν εγώ κατέλειπον ιών εν δώμασ' εμοίσι. 
Τυδέα δ' ου μέμνημαι, επεί μ' έτι τυτθόν εόντα 
κάλλιφ', ότ' εν Θήβησιν απώλετο λαός 'Αχαιών. 
τώ νύν σοί μέν εγώ ξείνος φίλος ''Αργεϊ μέσσω 
ειμί, σύ δ' εν Λυκίη ότε κεν τών δήμον ίκωμαι. 
έγχεα δ' αλλήλων αλεώμεθα καί δι' ομίλου: 
πολλοί μέν γάρ εμοί Τρώες κλειτοί τ' επίκουροι 
κτείνειν όν κε θεός γε πόρη καί ποσσί κιχείω, 
πολλοί δ' αύ σοί 'Αχαιοί εναιρέμεν όν κε δύνηαι. 
τεύχεα δ' αλλήλοις επαμείψομεν, όφρα καί οίδε 
γνώσιν ότι ξείνοι πατρώϊοι ευχόμεθ' είναι. 
'`Ως άρα φωνήσαντε καθ' ίππων αΐξαντε 
χείράς τ' αλλήλων λαβέτην καί πιστώσαντο: 
ένθ' αύτε Γλαύκω Κρονίδης φρένας εξέλετο Ζεύς, 
ός πρός Τυδεΐδην Διομήδεα τεύχε' άμειβε 
χρύσεα χαλκείων, εκατόμβοι' εννεαβοίων. 
''Εκτωρ δ' ως Σκαιάς τε πύλας καί φηγόν ίκανεν, 
αμφ' άρα μιν Τρώων άλοχοι θέον ηδέ θύγατρες 
ειρόμεναι παίδάς τε κασιγνήτους τε έτας τε 
καί πόσιας: ό δ' έπειτα θεοίς εύχεσθαι ανώγει 
πάσας εξείης: πολλήσι δέ κήδε' εφήπτο. 
'Αλλ' ότε δή Πριάμοιο δόμον περικαλλέ' ίκανε 
ξεστής αιθούσησι τετυγμένον: αυτάρ εν αυτώ 
πεντήκοντ' ένεσαν θάλαμοι ξεστοίο λίθοιο 
πλησίον αλλήλων δεδμημένοι, ένθα δέ παίδες 
κοιμώντο Πριάμοιο παρά μνηστής αλόχοισι, 
κουράων δ' ετέρωθεν εναντίοι ένδοθεν αυλής
δώδεκ' έσαν τέγεοι θάλαμοι ξεστοίο λίθοιο 
πλησίον αλλήλων δεδμημένοι, ένθα δέ γαμβροί 
κοιμώντο Πριάμοιο παρ' αιδοίης αλόχοισιν: 
ένθά οι ηπιόδωρος εναντίη ήλυθε μήτηρ 
Λαοδίκην εσάγουσα θυγατρών είδος αρίστην: 
έν τ' άρα οι φύ χειρί έπος τ' έφατ' έκ τ' ονόμαζε: 
τέκνον τίπτε λιπών πόλεμον θρασύν ειλήλουθας; 
ή μάλα δή τείρουσι δυσώνυμοι υίες 'Αχαιών 
μαρνάμενοι περί άστυ: σέ δ' ενθάδε θυμός ανήκεν 
ελθόντ' εξ άκρης πόλιος Διί χείρας ανασχείν. 
αλλά μέν' όφρά κέ τοι μελιηδέα οίνον ενείκω, 
ως σπείσης Διί πατρί καί άλλοις αθανάτοισι 
πρώτον, έπειτα δέ καυτός ονήσεαι αί κε πίησθα. 
ανδρί δέ κεκμηώτι μένος μέγα οίνος αέξει, 
ως τύνη κέκμηκας αμύνων σοίσιν έτησι. 
Τήν δ' ημείβετ' έπειτα μέγας κορυθαίολος ''Εκτωρ: 
μή μοι οίνον άειρε μελίφρονα πότνια μήτερ, 
μή μ' απογυιώσης μένεος, αλκής τε λάθωμαι: 
χερσί δ' ανίπτοισιν Διί λείβειν αίθοπα οίνον 
άζομαι: ουδέ πη έστι κελαινεφέϊ Κρονίωνι 
αίματι καί λύθρω πεπαλαγμένον ευχετάασθαι. 
αλλά σύ μέν πρός νηόν 'Αθηναίης αγελείης 
έρχεο σύν θυέεσσιν αολλίσσασα γεραιάς: 
πέπλον δ', ός τίς τοι χαριέστατος ηδέ μέγιστος 
έστιν ενί μεγάρω καί τοι πολύ φίλτατος αυτή, 
τόν θές 'Αθηναίης επί γούνασιν ηϋκόμοιο, 
καί οι υποσχέσθαι δυοκαίδεκα βούς ενί νηώ 
ήνις ηκέστας ιερευσέμεν, αί κ' ελεήση 
άστύ τε καί Τρώων αλόχους καί νήπια τέκνα, 
αί κεν Τυδέος υιόν απόσχη 'Ιλίου ιρής 
άγριον αιχμητήν κρατερόν μήστωρα φόβοιο. 
αλλά σύ μέν πρός νηόν 'Αθηναίης αγελείης 
έρχευ, εγώ δέ Πάριν μετελεύσομαι όφρα καλέσσω 
αί κ' εθέλησ' ειπόντος ακουέμεν: ώς κέ οι αύθι 
γαία χάνοι: μέγα γάρ μιν 'Ολύμπιος έτρεφε πήμα 
Τρωσί τε καί Πριάμω μεγαλήτορι τοίό τε παισίν. 
ει κείνόν γε ίδοιμι κατελθόντ' ''Αϊδος είσω 
φαίην κε φρέν' ατέρπου οϊζύος εκλελαθέσθαι. 
'`Ως έφαθ', ή δέ μολούσα ποτί μέγαρ' αμφιπόλοισι 
κέκλετο: ταί δ' άρ' αόλλισσαν κατά άστυ γεραιάς.
αυτή δ' ες θάλαμον κατεβήσετο κηώεντα, 
ένθ' έσάν οι πέπλοι παμποίκιλα έργα γυναικών 
Σιδονίων, τάς αυτός 'Αλέξανδρος θεοειδής 
ήγαγε Σιδονίηθεν επιπλώς ευρέα πόντον, 
τήν οδόν ήν `Ελένην περ ανήγαγεν ευπατέρειαν: 
τών έν' αειραμένη `Εκάβη φέρε δώρον 'Αθήνη, 
ός κάλλιστος έην ποικίλμασιν ηδέ μέγιστος, 
αστήρ δ' ώς απέλαμπεν: έκειτο δέ νείατος άλλων. 
βή δ' ιέναι, πολλαί δέ μετεσσεύοντο γεραιαί. 
Αί δ' ότε νηόν ίκανον 'Αθήνης εν πόλει άκρη, 
τήσι θύρας ώϊξε Θεανώ καλλιπάρηος 
Κισσηΐς άλοχος 'Αντήνορος ιπποδάμοιο: 
τήν γάρ Τρώες έθηκαν 'Αθηναίης ιέρειαν. 
αί δ' ολολυγή πάσαι 'Αθήνη χείρας ανέσχον: 
ή δ' άρα πέπλον ελούσα Θεανώ καλλιπάρηος 
θήκεν 'Αθηναίης επί γούνασιν ηϋκόμοιο, 
ευχομένη δ' ηράτο Διός κούρη μεγάλοιο: 
πότνι' 'Αθηναίη ερυσίπτολι δία θεάων 
άξον δή έγχος Διομήδεος, ηδέ καί αυτόν 
πρηνέα δός πεσέειν Σκαιών προπάροιθε πυλάων, 
όφρά τοι αυτίκα νύν δυοκαίδεκα βούς ενί νηώ 
ήνις ηκέστας ιερεύσομεν, αί κ' ελεήσης 
άστύ τε καί Τρώων αλόχους καί νήπια τέκνα. 
'`Ως έφατ' ευχομένη, ανένευε δέ Παλλάς 'Αθήνη. 
ώς αί μέν ρ' εύχοντο Διός κούρη μεγάλοιο, 
''Εκτωρ δέ πρός δώματ' 'Αλεξάνδροιο βεβήκει 
καλά, τά ρ' αυτός έτευξε σύν ανδράσιν οί τότ' άριστοι 
ήσαν ενί Τροίη εριβώλακι τέκτονες άνδρες, 
οί οι εποίησαν θάλαμον καί δώμα καί αυλήν 
εγγύθι τε Πριάμοιο καί ''Εκτορος εν πόλει άκρη. 
ένθ' ''Εκτωρ εισήλθε Διΐ φίλος, εν δ' άρα χειρί 
έγχος έχ' ενδεκάπηχυ: πάροιθε δέ λάμπετο δουρός 
αιχμή χαλκείη, περί δέ χρύσεος θέε πόρκης. 
τόν δ' εύρ' εν θαλάμω περικαλλέα τεύχε' έποντα 
ασπίδα καί θώρηκα, καί αγκύλα τόξ' αφόωντα: 
'Αργείη δ' `Ελένη μετ' άρα δμωήσι γυναιξίν 
ήστο καί αμφιπόλοισι περικλυτά έργα κέλευε. 
τόν δ' ''Εκτωρ νείκεσσεν ιδών αισχροίς επέεσσι: 
δαιμόνι' ου μέν καλά χόλον τόνδ' ένθεο θυμώ,
λαοί μέν φθινύθουσι περί πτόλιν αιπύ τε τείχος 
μαρνάμενοι: σέο δ' είνεκ' αϋτή τε πτόλεμός τε 
άστυ τόδ' αμφιδέδηε: σύ δ' άν μαχέσαιο καί άλλω, 
όν τινά που μεθιέντα ίδοις στυγερού πολέμοιο. 
αλλ' άνα μή τάχα άστυ πυρός δηΐοιο θέρηται. 
Τόν δ' αύτε προσέειπεν 'Αλέξανδρος θεοειδής: 
''Εκτορ επεί με κατ' αίσαν ενείκεσας ουδ' υπέρ αίσαν, 
τούνεκά τοι ερέω: σύ δέ σύνθεο καί μευ άκουσον: 
ού τοι εγώ Τρώων τόσσον χόλω ουδέ νεμέσσι 
ήμην εν θαλάμω, έθελον δ' άχεϊ προτραπέσθαι. 
νύν δέ με παρειπούσ' άλοχος μαλακοίς επέεσσιν 
όρμησ' ες πόλεμον: δοκέει δέ μοι ώδε καί αυτώ 
λώϊον έσσεσθαι: νίκη δ' επαμείβεται άνδρας. 
αλλ' άγε νύν επίμεινον, 'Αρήϊα τεύχεα δύω: 
ή ίθ', εγώ δέ μέτειμι: κιχήσεσθαι δέ σ' οΐω. 
'`Ως φάτο, τόν δ' ού τι προσέφη κορυθαίολος ''Εκτωρ: 
τόν δ' `Ελένη μύθοισι προσηύδα μειλιχίοισι: 
δάερ εμείο κυνός κακομηχάνου οκρυοέσσης, 
ώς μ' όφελ' ήματι τώ ότε με πρώτον τέκε μήτηρ 
οίχεσθαι προφέρουσα κακή ανέμοιο θύελλα 
εις όρος ή εις κύμα πολυφλοίσβοιο θαλάσσης, 
ένθά με κύμ' απόερσε πάρος τάδε έργα γενέσθαι. 
αυτάρ επεί τάδε γ' ώδε θεοί κακά τεκμήραντο, 
ανδρός έπειτ' ώφελλον αμείνονος είναι άκοιτις, 
ός ήδη νέμεσίν τε καί αίσχεα πόλλ' ανθρώπων. 
τούτω δ' ούτ' άρ νύν φρένες έμπεδοι ούτ' άρ' οπίσσω 
έσσονται: τώ καί μιν επαυρήσεσθαι οΐω. 
αλλ' άγε νύν είσελθε καί έζεο τώδ' επί δίφρω 
δάερ, επεί σε μάλιστα πόνος φρένας αμφιβέβηκεν 
είνεκ' εμείο κυνός καί 'Αλεξάνδρου ένεκ' άτης, 
οίσιν επί Ζεύς θήκε κακόν μόρον, ως καί οπίσσω 
ανθρώποισι πελώμεθ' αοίδιμοι εσσομένοισι. 
Τήν δ' ημείβετ' έπειτα μέγας κορυθαίολος ''Εκτωρ 
μή με κάθιζ' `Ελένη φιλέουσά περ: ουδέ με πείσεις: 
ήδη γάρ μοι θυμός επέσσυται όφρ' επαμύνω 
Τρώεσσ', οί μέγ' εμείο ποθήν απεόντος έχουσιν. 
αλλά σύ γ' όρνυθι τούτον, επειγέσθω δέ καί αυτός, 
ώς κεν έμ' έντοσθεν πόλιος καταμάρψη εόντα. 
καί γάρ εγών οίκον δέ ελεύσομαι όφρα ίδωμαι 
οικήας άλοχόν τε φίλην καί νήπιον υιόν.
ου γάρ οίδ' ει έτι σφιν υπότροπος ίξομαι αύτις, 
ή ήδη μ' υπό χερσί θεοί δαμόωσιν 'Αχαιών. 
'`Ως άρα φωνήσας απέβη κορυθαίολος ''Εκτωρ: 
αίψα δ' έπειθ' ίκανε δόμους εύ ναιετάοντας, 
ουδ' εύρ' 'Ανδρομάχην λευκώλενον εν μεγάροισιν, 
αλλ' ή γε ξύν παιδί καί αμφιπόλω εϋπέπλω 
πύργω εφεστήκει γοόωσά τε μυρομένη τε. 
''Εκτωρ δ' ως ουκ ένδον αμύμονα τέτμεν άκοιτιν 
έστη επ' ουδόν ιών, μετά δέ δμωήσιν έειπεν: 
ει δ' άγε μοι δμωαί νημερτέα μυθήσασθε: 
πή έβη 'Ανδρομάχη λευκώλενος εκ μεγάροιο; 
ηέ πη ες γαλόων ή εινατέρων εϋπέπλων 
ή ες 'Αθηναίης εξοίχεται, ένθά περ άλλαι 
Τρωαί εϋπλόκαμοι δεινήν θεόν ιλάσκονται; 
Τόν δ' αύτ' οτρηρή ταμίη πρός μύθον έειπεν: 
''Εκτορ επεί μάλ' άνωγας αληθέα μυθήσασθαι, 
ούτέ πη ες γαλόων ούτ' εινατέρων εϋπέπλων 
ούτ' ες 'Αθηναίης εξοίχεται, ένθά περ άλλαι 
Τρωαί εϋπλόκαμοι δεινήν θεόν ιλάσκονται, 
αλλ' επί πύργον έβη μέγαν 'Ιλίου, ούνεκ' άκουσε 
τείρεσθαι Τρώας, μέγα δέ κράτος είναι 'Αχαιών. 
ή μέν δή πρός τείχος επειγομένη αφικάνει 
μαινομένη εϊκυία: φέρει δ' άμα παίδα τιθήνη. 
'~Η ρα γυνή ταμίη, ό δ' απέσσυτο δώματος ''Εκτωρ 
τήν αυτήν οδόν αύτις εϋκτιμένας κατ' αγυιάς. 
εύτε πύλας ίκανε διερχόμενος μέγα άστυ 
Σκαιάς, τή άρ' έμελλε διεξίμεναι πεδίον δέ, 
ένθ' άλοχος πολύδωρος εναντίη ήλθε θέουσα 
'Ανδρομάχη θυγάτηρ μεγαλήτορος 'Ηετίωνος 
'Ηετίων ός έναιεν υπό Πλάκω υληέσση 
Θήβη `Υποπλακίη Κιλίκεσσ' άνδρεσσιν ανάσσων: 
τού περ δή θυγάτηρ έχεθ' ''Εκτορι χαλκοκορυστή. 
ή οι έπειτ' ήντησ', άμα δ' αμφίπολος κίεν αυτή 
παίδ' επί κόλπω έχουσ' αταλάφρονα νήπιον αύτως 
`Εκτορίδην αγαπητόν αλίγκιον αστέρι καλώ, 
τόν ρ' ''Εκτωρ καλέεσκε Σκαμάνδριον, αυτάρ οι άλλοι 
'Αστυάνακτ': οίος γάρ ερύετο ''Ιλιον ''Εκτωρ. 
ήτοι ό μέν μείδησεν ιδών ες παίδα σιωπή: 
'Ανδρομάχη δέ οι άγχι παρίστατο δάκρυ χέουσα, 
έν τ' άρα οι φύ χειρί έπος τ' έφατ' έκ τ' ονόμαζε:
δαιμόνιε φθίσει σε τό σόν μένος, ουδ' ελεαίρεις 
παίδά τε νηπίαχον καί έμ' άμμορον, ή τάχα χήρη 
σεύ έσομαι: τάχα γάρ σε κατακτανέουσιν 'Αχαιοί 
πάντες εφορμηθέντες: εμοί δέ κε κέρδιον είη 
σεύ αφαμαρτούση χθόνα δύμεναι: ου γάρ έτ' άλλη 
έσται θαλπωρή επεί άν σύ γε πότμον επίσπης 
αλλ' άχε': ουδέ μοι έστι πατήρ καί πότνια μήτηρ. 
ήτοι γάρ πατέρ' αμόν απέκτανε δίος 'Αχιλλεύς, 
εκ δέ πόλιν πέρσεν Κιλίκων εύ ναιετάουσαν 
Θήβην υψίπυλον: κατά δ' έκτανεν 'Ηετίωνα, 
ουδέ μιν εξενάριξε, σεβάσσατο γάρ τό γε θυμώ, 
αλλ' άρα μιν κατέκηε σύν έντεσι δαιδαλέοισιν 
ηδ' επί σήμ' έχεεν: περί δέ πτελέας εφύτευσαν 
νύμφαι ορεστιάδες κούραι Διός αιγιόχοιο. 
οί δέ μοι επτά κασίγνητοι έσαν εν μεγάροισιν 
οί μέν πάντες ιώ κίον ήματι ''Αϊδος είσω: 
πάντας γάρ κατέπεφνε ποδάρκης δίος 'Αχιλλεύς 
βουσίν επ' ειλιπόδεσσι καί αργεννής οΐεσσι. 
μητέρα δ', ή βασίλευεν υπό Πλάκω υληέσση, 
τήν επεί άρ δεύρ' ήγαγ' άμ' άλλοισι κτεάτεσσιν, 
άψ ό γε τήν απέλυσε λαβών απερείσι' άποινα, 
πατρός δ' εν μεγάροισι βάλ' ''Αρτεμις ιοχέαιρα. 
''Εκτορ ατάρ σύ μοί εσσι πατήρ καί πότνια μήτηρ 
ηδέ κασίγνητος, σύ δέ μοι θαλερός παρακοίτης: 
αλλ' άγε νύν ελέαιρε καί αυτού μίμν' επί πύργω, 
μή παίδ' ορφανικόν θήης χήρην τε γυναίκα: 
λαόν δέ στήσον παρ' ερινεόν, ένθα μάλιστα 
αμβατός εστι πόλις καί επίδρομον έπλετο τείχος. 
τρίς γάρ τή γ' ελθόντες επειρήσανθ' οι άριστοι 
αμφ' Αίαντε δύω καί αγακλυτόν 'Ιδομενήα 
ηδ' αμφ' 'Ατρεΐδας καί Τυδέος άλκιμον υιόν: 
ή πού τίς σφιν ένισπε θεοπροπίων εΰ ειδώς, 
ή νυ καί αυτών θυμός εποτρύνει καί ανώγει. 
Τήν δ' αύτε προσέειπε μέγας κορυθαίολος ''Εκτωρ: 
ή καί εμοί τάδε πάντα μέλει γύναι: αλλά μάλ' αινώς 
αιδέομαι Τρώας καί Τρωάδας ελκεσιπέπλους, 
αί κε κακός ώς νόσφιν αλυσκάζω πολέμοιο: 
ουδέ με θυμός άνωγεν, επεί μάθον έμμεναι εσθλός 
αιεί καί πρώτοισι μετά Τρώεσσι μάχεσθαι
αρνύμενος πατρός τε μέγα κλέος ηδ' εμόν αυτού. 
εύ γάρ εγώ τόδε οίδα κατά φρένα καί κατά θυμόν: 
έσσεται ήμαρ ότ' άν ποτ' ολώλη ''Ιλιος ιρή 
καί Πρίαμος καί λαός εϋμμελίω Πριάμοιο. 
αλλ' ού μοι Τρώων τόσσον μέλει άλγος οπίσσω, 
ούτ' αυτής `Εκάβης ούτε Πριάμοιο άνακτος 
ούτε κασιγνήτων, οί κεν πολέες τε καί εσθλοί 
εν κονίησι πέσοιεν υπ' ανδράσι δυσμενέεσσιν, 
όσσον σεύ, ότε κέν τις 'Αχαιών χαλκοχιτώνων 
δακρυόεσσαν άγηται ελεύθερον ήμαρ απούρας: 
καί κεν εν ''Αργει εούσα πρός άλλης ιστόν υφαίνοις, 
καί κεν ύδωρ φορέοις Μεσσηΐδος ή `Υπερείης 
πόλλ' αεκαζομένη, κρατερή δ' επικείσετ' ανάγκη: 
καί ποτέ τις είπησιν ιδών κατά δάκρυ χέουσαν: 
''Εκτορος ήδε γυνή ός αριστεύεσκε μάχεσθαι 
Τρώων ιπποδάμων ότε ''Ιλιον αμφεμάχοντο. 
ώς ποτέ τις ερέει: σοί δ' αύ νέον έσσεται άλγος 
χήτεϊ τοιούδ' ανδρός αμύνειν δούλιον ήμαρ. 
αλλά με τεθνηώτα χυτή κατά γαία καλύπτοι 
πρίν γέ τι σής τε βοής σού θ' ελκηθμοίο πυθέσθαι. 
'`Ως ειπών ού παιδός ορέξατο φαίδιμος ''Εκτωρ: 
άψ δ' ό πάϊς πρός κόλπον εϋζώνοιο τιθήνης 
εκλίνθη ιάχων πατρός φίλου όψιν ατυχθείς 
ταρβήσας χαλκόν τε ιδέ λόφον ιππιοχαίτην, 
δεινόν απ' ακροτάτης κόρυθος νεύοντα νοήσας. 
εκ δ' εγέλασσε πατήρ τε φίλος καί πότνια μήτηρ: 
αυτίκ' από κρατός κόρυθ' είλετο φαίδιμος ''Εκτωρ, 
καί τήν μέν κατέθηκεν επί χθονί παμφανόωσαν: 
αυτάρ ό γ' όν φίλον υιόν επεί κύσε πήλέ τε χερσίν 
είπε δ' επευξάμενος Διί τ' άλλοισίν τε θεοίσι: 
Ζεύ άλλοι τε θεοί δότε δή καί τόνδε γενέσθαι 
παίδ' εμόν ως καί εγώ περ αριπρεπέα Τρώεσσιν, 
ώδε βίην τ' αγαθόν, καί 'Ιλίου ίφι ανάσσειν: 
καί ποτέ τις είποι πατρός γ' όδε πολλόν αμείνων 
εκ πολέμου ανιόντα: φέροι δ' έναρα βροτόεντα 
κτείνας δήϊον άνδρα, χαρείη δέ φρένα μήτηρ. 
'`Ως ειπών αλόχοιο φίλης εν χερσίν έθηκε 
παίδ' εόν: ή δ' άρα μιν κηώδεϊ δέξατο κόλπω 
δακρυόεν γελάσασα: πόσις δ' ελέησε νοήσας, 
χειρί τέ μιν κατέρεξεν έπος τ' έφατ' έκ τ' ονόμαζε:
δαιμονίη μή μοί τι λίην ακαχίζεο θυμώ: 
ου γάρ τίς μ' υπέρ αίσαν ανήρ ''Αϊδι προϊάψει: 
μοίραν δ' ού τινά φημι πεφυγμένον έμμεναι ανδρών, 
ου κακόν ουδέ μέν εσθλόν, επήν τά πρώτα γένηται. 
αλλ' εις οίκον ιούσα τά σ' αυτής έργα κόμιζε 
ιστόν τ' ηλακάτην τε, καί αμφιπόλοισι κέλευε 
έργον εποίχεσθαι: πόλεμος δ' άνδρεσσι μελήσει 
πάσι, μάλιστα δ' εμοί, τοί 'Ιλίω εγγεγάασιν. 
'`Ως άρα φωνήσας κόρυθ' είλετο φαίδιμος ''Εκτωρ 
ίππουριν: άλοχος δέ φίλη οίκον δέ βεβήκει 
εντροπαλιζομένη, θαλερόν κατά δάκρυ χέουσα. 
αίψα δ' έπειθ' ίκανε δόμους εύ ναιετάοντας 
''Εκτορος ανδροφόνοιο, κιχήσατο δ' ένδοθι πολλάς 
αμφιπόλους, τήσιν δέ γόον πάσησιν ενώρσεν. 
αί μέν έτι ζωόν γόον ''Εκτορα ώ ενί οίκω: 
ου γάρ μιν έτ' έφαντο υπότροπον εκ πολέμοιο 
ίξεσθαι προφυγόντα μένος καί χείρας 'Αχαιών. 
Ουδέ Πάρις δήθυνεν εν υψηλοίσι δόμοισιν, 
αλλ' ό γ', επεί κατέδυ κλυτά τεύχεα ποικίλα χαλκώ, 
σεύατ' έπειτ' ανά άστυ ποσί κραιπνοίσι πεποιθώς. 
ως δ' ότε τις στατός ίππος ακοστήσας επί φάτνη 
δεσμόν απορρήξας θείη πεδίοιο κροαίνων 
ειωθώς λούεσθαι εϋρρείος ποταμοίο 
κυδιόων: υψού δέ κάρη έχει, αμφί δέ χαίται 
ώμοις αΐσσονται: ό δ' αγλαΐηφι πεποιθώς 
ρίμφά ε γούνα φέρει μετά τ' ήθεα καί νομόν ίππων: 
ώς υιός Πριάμοιο Πάρις κατά Περγάμου άκρης 
τεύχεσι παμφαίνων ώς τ' ηλέκτωρ εβεβήκει 
καγχαλόων, ταχέες δέ πόδες φέρον: αίψα δ' έπειτα 
''Εκτορα δίον έτετμεν αδελφεόν εύτ' άρ' έμελλε 
στρέψεσθ' εκ χώρης όθι ή οάριζε γυναικί. 
τόν πρότερος προσέειπεν 'Αλέξανδρος θεοειδής: 
ηθεί' ή μάλα δή σε καί εσσύμενον κατερύκω 
δηθύνων, ουδ' ήλθον εναίσιμον ως εκέλευες; 
Τόν δ' απαμειβόμενος προσέφη κορυθαίολος ''Εκτωρ: 
δαιμόνι' ουκ άν τίς τοι ανήρ ός εναίσιμος είη 
έργον ατιμήσειε μάχης, επεί άλκιμός εσσι: 
αλλά εκών μεθιείς τε καί ουκ εθέλεις: τό δ' εμόν κήρ 
άχνυται εν θυμώ, όθ' υπέρ σέθεν αίσχε' ακούω 
πρός Τρώων, οί έχουσι πολύν πόνον είνεκα σείο.
αλλ' ίομεν: τά δ' όπισθεν αρεσσόμεθ', αί κέ ποθι Ζεύς 
δώη επουρανίοισι θεοίς αιειγενέτησι 
κρητήρα στήσασθαι ελεύθερον εν μεγάροισιν 
εκ Τροίης ελάσαντας εϋκνήμιδας 'Αχαιούς. 
Επιστροφή στα περιεχόμενα  -   |   -  Α/ Β/ Γ/ Δ/ Ε/ Ζ/ Η/ Θ/ Ι/ Κ/ Λ/ Μ/ Ν/ Ξ/ Ο/ Π/ Ρ/ Σ/ Τ/ Υ/ Φ/ Χ/ Ψ/ Ω/