ΚΕΛΣΟΣ - ΑΛΗΘΗΣ ΛΟΓΟΣ


''Ετι δέ φήσαιμ' άν περί αυτών τοίς οιομένοις τόν παρά 
τώ Κέλσω 'Ιουδαίον εύ ταύτα τώ 'Ιησού εγκαλείν ότι αραί 
πλείσται όσαι αναγεγραμμέναι εισίν εν Λευϊτικώ καί 
Δευτερονομίω, περί ών ως εάν απολογήσηται ο 'Ιουδαίος 
παριστάμενος τή γραφή, ή τοιούτως ή καί έτι βέλτιον 
απολογησόμεθα περί τών νομιζομένων υπό τού 'Ιησού 
ειρήσθαι λοιδοριών καί απειλών. Καί περί αυτού δέ τού 
Μωϋσέως νόμου ημείς μάλλον δυνησόμεθα απολογήσασθαι, 
άτε συνετώτερον διδαχθέντες υπό τού 'Ιησού ακούειν τών 
νομικών γραμμάτων ήπερ ο 'Ιουδαίος. 'Αλλά καί ο 'Ιουδαίος 
εάν ίδη τό βούλημα τών προφητικών λόγων, παραστήσαι 
δυνήσεται τό μή κούφως απειλείν καί λοιδορείν τόν θεόν 
λέγοντα τό «Ουαί» καί «Προλέγω υμίν», καί πώς 
θεός υπέρ επιστροφής ανθρώπων τά τοιαύτα άν λέγοι, άπερ 
οίεται ουδέ φρόνιμον άνθρωπον ποιήσαι ο Κέλσος. Καί 
Χριστιανοί δέ ένα θεόν γινώσκοντες, τόν εν τοίς προφήταις 
καί τώ κυρίω, παραστήσουσι τό εύλογον τών νομιζομένων 
απειλών καί λεγομένων παρά τώ Κέλσω λοιδοριών. Καί 
οίγα εις τόν τόπον λελέξεται πρός τόν Κέλσον, επαγγελλό-
μενον καί φιλοσοφείν καί τά ημέτερα ειδέναι: ότι άρα, 
ώ ούτος, εάν μέν ο παρά τώ `Ομήρω `Ερμής λέγη τώ 
'Οδυσσεί: 
Τίπτ' αύτ' ώ δύστηνε, δι' άκριας έρχεαι οίος; 
ανέχη απολογίας, λεγούσης ότι υπέρ επιστροφής τώ 'Οδυσσεί 
τοιαύτα προσδιαλέγεται ο ομηρικός `Ερμής -- επεί τό 
κολακεύειν καί κεχαρισμένα λέγειν Σειρήνων εστίν, αίς 
πάρεστιν 
αμφ' οστεόφιν θίς 
λεγούσαις: 
Δεύρ' άγ' ιών, πολύαιν' 'Οδυσεύ, μέγα κύδος 'Αχαιών -- : 
'Εάν δ' οι παρ' εμοί προφήται καί αυτός ο 'Ιησούς υπέρ 
επιστροφής τών ακουόντων λέγη τό ουαί καί άς νομίζεις 
λοιδορίας, ουδέν οικονομείται πρός τούς ακούοντας διά τών 
τοιούτων λόγων ουδέ προσάγει αυτοίς ως παιώνιον φάρμακον 
τόν τοιούτον λόγον; Ει μή άρα βούλει τόν θεόν ή τόν θείας 
μετέχοντα φύσεως ανθρώποις διαλεγόμενον σκοπείν μέν τά 
τής ιδίας φύσεως καί τά κατ' αξίαν εαυτού μηκέτι δ' ενοράν, 
τί πρέπει τοίς οικονομουμένοις καί αγομένοις ανθρώποις 
υπό τού λόγου αυτού επαγγέλλεσθαι καί εκάστω γε κατά 
τό υποκείμενον ήθος διαλέγεσθαι. Πώς δέ καί ου γελοίον τό 
πείσαι αδυνατείν λεγόμενον περί τού 'Ιησού καί κοινοποιού-
μενον ου μόνον πρός τόν 'Ιουδαίον, πολλά τοιαύτα έχοντα 
εν ταίς προφητείαις, αλλά καί πρός ''Ελληνας, εν οίς έκαστος 
τών μεγάλην δόξαν επί σοφία απενεγκαμένων ου δεδύνηται 
πείσαι τούς επιβουλεύοντας ή τούς δικαστάς ή τούς κατηγο-
ρούντας παύσασθαι μέν τής κακίας οδεύσαι δέ διά φιλοσοφίας 
επ' αρετήν; 
Μετά ταύτα ο 'Ιουδαίος αυτώ λέγει, δηλονότι κατά 
τό 'Ιουδαίοις αρέσκον, ότι ελπίζομεν δή που αναστήσεσθαι 
εν σώματι καί βιοτήν έξειν αιώνιον, καί τούτου παράδειγμα 
καί αρχηγέτην τόν πεμπόμενον ημίν έσεσθαι, δεικνύντα ότι 
ουκ αδύνατόν τινα τώ θεώ σύν τώ σώματι <αναστήσαι>. 
Ουκ οίδαμεν ούν ει τόν προσδοκώμενον Χριστόν ο 'Ιουδαίος 
ερεί παράδειγμα τής αναστάσεως εν εαυτώ δεικνύναι: αλλ' 
έστω, δεδόσθω τούτ' αυτόν καί φρονείν καί λέγειν. Καί 
αποκρινούμεθά γε πρός τόν ειπόντα εκ τών ημετέρων 
συγγραμμάτων ημίν λελαληκέναι: ότι, ώ ούτος, άρ' εκείνα 
μέν ανέγνως, εν οίς κατηγορείν ημών υπολαμβάνεις, τήν 
δ' ανάστασιν τού 'Ιησού, καί ότι «πρωτότοκος εκ τών 
νεκρών» εστιν, ου διεξελήλυθας; '`Η επεί μή βούλει ταύτα 
λελέχθαι, ουδ' είρηται; 'Επεί δ' ο 'Ιουδαίος έτι λέγει καί 
προσίεται παρά τώ Κέλσω τήν ανάστασιν τών σωμάτων, 
ουχ ηγούμαι νύν εύκαιρον είναι περί τούτου διεξελθείν 
πρός τόν καί πιστεύοντα καί λέγοντα ανάστασιν είναι 
σωμάτων, καί είτε διαρθρούντα τό τοιούτον παρ' εαυτώ 
καί δυνάμενον πρεσβεύσαι περί τού λόγου καλώς είτε μή, 
αλλά μυθικώτερον συγκατατιθέμενον τώ λόγω. 
Ταύτα μέν ούν ούτως πρός τόν Κέλσου 'Ιουδαίον λελέχθω. 
'Επεί δέ μετά ταύτά φησι: [Πού ούν εστιν; ίνα ίδωμεν 
καί πιστεύσωμεν, ερούμεν πρός αυτόν: πού ούν εστι νύν 
ο εν τοίς προφήταις λέγων καί ο τεράστια πεποιηκώς; ίνα 
ίδωμεν καί πιστεύσωμεν ότι μερίς εστι τού θεού.] '`Η υμίν 
μέν έξεστιν απολογείσθαι περί τού μή αεί επιφαίνεσθαι τώ 
γένει τών `Εβραίων τόν θεόν, ημίν δέ ου δίδοται η αυτή 
απολογία περί τού 'Ιησού, άπαξ καί αναστάντος καί πείσαντος 
περί τής εαυτού αναστάσεως τούς μαθητάς καί επί τοσούτον 
πείσαντος, ώστε δι' ών πάσχουσι δεικνύναι πάσιν ότι 
βλέποντες τήν αιώνιον ζωήν καί τήν υποδεδειγμένην αυτοίς 
καί λόγω καί έργω ανάστασιν παίζουσι πάντα τά εν τώ 
βίω επίπονα; 

Μετά ταύτα λέγει ο 'Ιουδαίος: ['`Η επί τούτο 
κατήλθεν, ίν' απιστήσωμεν;] Πρός όν λελέξεται: [ουκ επί 
τούτο μέν ήλθεν, ίν' εργάσηται τήν απιστίαν 'Ιουδαίοις, 
προγινώσκων δ' αυτήν εσομένην προείπε καί συνεχρήσατο 
τή απιστία τών 'Ιουδαίων πρός τήν κλήσιν τών εθνών. 
Τώ γάρ εκείνων «παραπτώματι η σωτηρία τοίς έθνεσι» 
γεγένηται, περί ών ο εν τοίς προφήταις Χριστός φησι: 
«Λαός, όν ουκ έγνων, εδούλευσέ μοι: εις ακοήν ωτίου 
υπήκουσέ μου», καί «Ευρέθην τοίς εμέ μή ζητούσιν, 
εμφανής εγενόμην τοίς εμέ μή επερωτώσι.»] Καί σαφές 
ότι καί τήν εν βίω κόλασιν 'Ιουδαίοι μετά τό διαθείναι τόν 
'Ιησούν ά διέθηκαν εκολάσθησαν. Λεγέτωσαν δ' 'Ιουδαίοι, 
εάν οι εγκαλούντες φάσκωσιν: θαυμαστή γε υμίν η τού 
θεού πρόνοια καί φιλανθρωπία, κολαζομένοις καί στερηθείσι 
καί τής `Ιερουσαλήμ καί τού λεγομένου αγιάσματος καί 
τής σεμνοτάτης λατρείας: ό γάρ εάν είπωσιν απολογούμενοι 
περί τής προνοίας τού θεού, ημείς μάλλον κατασκευάσομεν 
καί επί τό βέλτιον [λέγοντες θαυμαστήν γεγονέναι πρόνοιαν 
τού θεού, συγχρησαμένην τώ αμαρτήματι τού λαού εκείνου 
εις τό τούς από τών εθνών διά 'Ιησού κληθήναι, τούς ξένους 
«τών διαθηκών» καί αλλοτρίους τών επαγγελιών εις τήν 
τού θεού βασιλείαν.] Καί ταύτα δέ προείπον οι προφήται, 
ως άρα διά τά αμαρτήματα τού τών `Εβραίων λαού [εκλέξεται 
ο θεός ουχί έθνος αλλά λογάδας πανταχόθεν], καί «τά 
μωρά τού κόσμου» εκλεξάμενος ποιήσει τό ασύνετον 
έθνος γενέσθαι εν τοίς θείοις λόγοις, αιρομένης μέν απ' 
εκείνων τής τού θεού βασιλείας τούτοις δέ διδομένης. 'Αρκεί 
δ' από πλειόνων επί τού παρόντος παραθέσθαι [τήν από 
τής ωδής τού Δευτερονομίου προφητείαν περί τής τών 
εθνών κλήσεως ούτως έχουσαν, λεγομένην εκ προσώπου 
κυρίου: «Αυτοί γάρ παρεζήλωσάν με επ' ου θεώ, παρώρ-
γισάν με εν τοίς ειδώλοις αυτών: καί εγώ παραζηλώσω 
αυτούς επ' ουκ έθνει, επί έθνει ασυνέτω παροργιώ αυτούς.»] 
Είτ' επίλογος τού 'Ιουδαίου επί τούτοις πάσί φησι 
περί τού 'Ιησού: 'Εκείνος μέν ούν άνθρωπος ήν, καί 
τοιούτος, οίον αυτό τό αληθές εμφανίζει καί ο λόγος δείκνυσιν. 
Ουκ οίδα δέ ει άνθρωπος, τολμήσας επισπείραι πάση τή 
οικουμένη τήν κατ' αυτόν θεοσέβειαν καί διδασκαλίαν, 
δύναται αθεεί ποιήσαι ό βούλεται καί κρείττων γενέσθαι 
πάντων τών αντιπραττόντων τή νομή τής διδασκαλίας 
αυτού, βασιλέων τε καί ηγουμένων καί συγκλήτου βουλής 
`Ρωμαίων καί τών πανταχού αρχόντων καί δήμων. Πώς δέ 
καί ανθρώπου φύσις, μηδέν έχουσα κρείττον εν εαυτή, 
δύναται τοσούτον επιστρέψαι πλήθος; Καί ου θαυμαστόν ει 
τών φρονίμων αλλά καί τών αλογωτάτων καί τοίς πάθεσιν 
εγκειμένων καί όσον επί τή αλογία χαλεπώτερον μετατιθε-
μένων εις τό σωφρονέστερον. 'Αλλ' επεί δύναμις τού θεού 
ο Χριστός ήν καί σοφία τού πατρός, διά τούτο ταύτα 
πεποίηκε καί έτι ποιεί, κάν μήτε 'Ιουδαίοι μήτε ''Ελληνες 
βούλωνται, οι απιστούντες αυτού τώ λόγω. 
`Ημείς ούν ου παυσόμεθα πιστεύοντες τώ θεώ κατά τάς 
'Ιησού Χριστού υποθήκας καί τούς τυφλώττοντας περί 
θεοσέβειαν εθέλοντες επιστρέφειν, κάν οι αληθώς τυφλώτ-
τοντες λοιδορώνται ημίν ως τυφλώττουσι καί οι βουκο-
λούντες, είτε 'Ιουδαίοι είτε ''Ελληνες, τούς συγκατατιθε-
μένους αυτοίς ημίν εγκαλώσιν ως βουκολούσι τούς 
ανθρώπους: καλήν γε βουκόλησιν, ίν' αντί ακολάστων 
σώφρονες γένωνται ή προκόπτοντές γε επί σωφροσύνην, 
καί αντί αδίκων δίκαιοι ή προκόπτοντες επί δικαιοσύνην, 
καί αντί αφρόνων φρόνιμοι ή οδεύοντες επί τήν φρόνησιν, 
καί αντί δειλών καί αγεννών καί ανάνδρων ανδρείοι καί 
καρτερικοί, καί μάλιστα τούτο επιδεικνύμενοι εν τοίς υπέρ 
ευσεβείας τής εις τόν κτίσαντα όλα θεόν αγώσιν. '~Ηλθεν 
ούν ουχ υπό ενός προφήτου αλλ' υπό πάντων προκηρυχθείς 
'Ιησούς Χριστός. [Καί τούτο δέ τής αμαθίας ήν Κέλσου, 
περιθείναι τώ ιουδαϊκώ προσώπω ένα προφήτην προειρηκέναι 
περί τού Χριστού.] 
Καί επεί ταύτα ο παρά τώ Κέλσω 'Ιουδαίος εισήκται 
λέγων ως δήθεν κατά τόν εαυτού νόμον καί αυτού που 
κατέπαυσε τόν λόγον, καί άλλα ειπών ου μνήμης άξια, καί 
αυτός ενθάδε καταπαύσω τό δεύτερον τών πρός τό σύγγραμμα 
αυτού υπαγορευθέντων μοι. Θεού δέ διδόντος καί τής 
Χριστού δυνάμεως τή ψυχή ημών επιδημούσης, πειρασόμεθα 
εν τώ τρίτω πρός τά εξής τώ Κέλσω γραφέντα πραγμα-
τεύσασθαι.

Επιστροφή στα περιεχόμενα   -  |  -   Συνέχεια