ΣΗΜΟΣ Ο ΔΗΛΙΟΣ

ΠΕΡΙ ΠΑΙΑΝΩΝ
Athenaeus XIV: Σήμος δ' ο Δήλιος εν τώ Περί παιάνων φησί: «Τά δράγματα τών κριθών αυτά καθ' αυτά προσηγόρευον αμάλας: συναθροισθέντα δέ καί εκ πολλών μίαν γενόμενα δέσμην ούλους καί ιούλους: καί τήν Δήμητρα οτέ μέν Χλόην, οτέ δέ 'Ιουλώ. 
'Από τών ούν τής Δήμητρος ευρημάτων τούς τε καρπούς καί τούς ύμνους, τούς εις τήν θεόν, ούλους καλούσι, καί ιούλους. Δημήτρουλοι καί καλλίουλοι. Καί πλείστον ούλον ούλον ίει, ίουλον ίει. 
''Αλλοι δέ φασιν εριουργών είναι τήν ωδήν. Αι δέ τών τιτθευουσών ωδαί καταβαυκαλήσεις ονομάζονται.» 
Athen. XIV: Σήμος δ' ο Δήλιος εν τώ περί παιάνων «Οι αυτοκάβδαλοι (φησί) καλούμενοι εστεφανωμένοι κιττώ σχέδην επέραινον ρήσεις. ''Υστερον δέ ίαμβοι ωνομάσθησαν αυτοί τε καί τά ποιήματα αυτών. Οι δέ ιθύφαλλοι (φησί) καλούμενοι προσωπείον μεθυόντων έχουσι, καί εστεφάνωνται, χειρίδας ανθινάς έχοντες: χιτώσι δέ χρώνται μεσολεύκοις, καί περιέζωνται ταραντίνον, καλύπτον αυτούς μέχρι τών σφυρών. Σιγή δέ διά τού πυλώνος εισελθόντες, όταν κατά μέσην τήν ορχήστραν γένωνται, επιστρέφουσιν εις τό θέατρον, λέγοντες: 
'Ανάγετ', ευρυχωρίαν τώ θεώ ποιείτε. 
'Εθέλει γάρ ο θεός ορθός εσφυρωμένος διά μέσου βαδίζειν. 
Οι δέ φαλλοφόροι (φησί) προσωπείον μέν ου λαμβάνουσι, προπόλιον δέ εξ ερπύλλου περιτιθέμενοι, καί 
παιδέρωτας επάνω τούτου επιτίθενται, στέφανόν τε δασύν ίων καί κιττού: αύνακάς τε περιβεβλημένοι παρέρχονται, οι μέν εκ παρόδου, οι δέ κατά μέσας τάς θύρας βαίνοντες εν ρυθμώ, καί λέγοντες: 
Σοί, Βάκχε, τάνδε μούσαν αγλαΐζομεν, απλούν ρυθμόν χέοντες αιόλω μέλει, καινάν, απαρθένευτον, ού τι ταίς πάρος κεχρημέναν ωδαίσιν, αλλ' ακήρατον κατάρχομεν τόν ύμνον. 
Είτα προστρέχοντες ετώθαζον, ούς άν προέλοιντο, στάδην δέ έπραττον: ο δέ φαλλοφόρος ιθύ βαδίζων καταπλησθείς αιθάλω.» 

ΔΗΛΙΑΣ
E LIBRO PRIMO
Athenaeus XIV: Σήμος δέ ο Δήλιος εν πρώτω Δηλιάδος (sc. Φοίνικα τό όργανον κληθήναί φησι) διά τό εκ τού εν Δήλω φοίνικος τούς αγκώνας αυτού εξεργάσασθαι. 
Harpocratio: `Εκάτης νήσος, Λυκούργος Κατά Μενεσαίχμου. Πρό τής Δήλου κείταί τι νησύδριον, όπερ υπ' ενίων καλείται Ψαμμητίχη, ως Φανόδημος εν α# Δηλιακών. Ψαμμητίχην δέ κεκλήσθαί φησιν ο Σήμος εν τή α# διά τό τοίς ψαμμήτοις τιμάσθαι τήν θεόν: ψάμμητα δ' εστί ψαιστών τις ιδέα. 

E LIBRO SECUNDO
Athenaeus XIV: Σήμος εν δευτέρω Δηλιάδος «'Εν τή τής `Εκάτης (φησί) νήσω τή ''Ιριδι θύουσι Δήλιοι τούς βασυνίας καλουμένους. ''Εστι δέ εφθόν πύρινον σταίς σύν μέλιτι, καί τά καλούμενα κόκκωρα, ισχάς καί κάρυα τρία.» 
Idem III: Σήμος δ' ο Δήλιος εν δευτέρω Νησιάδος (scr. Δηλιάδος) εν Κιμώλω τή νήσω φησί ψυχεία κατεσκευάσθαι θέρους ορυκτά, ένθα χλιερού ύδατος πλήρη κεράμια καταθέντες κομίζονται χιόνος ουδέν διάφορα. 
Idem VIII: Καί γάρ εν Δήλω φησί Σήμος ο Δήλιος εν δευτέρω Δηλιάδος, όταν θύωσι τή Βριζοί (αύτη δέ εστιν η εν ύπνω μάντις: βρίζειν δέ οι αρχαίοι λέγουσι τό καθεύδειν: 
''Ενθα δ' αποβρίξαντες εμείναμεν 'Ηώ δίαν): ταύτη ούν όταν θύωσιν αι Δηλιάδες, προσφέρουσιν αυτή σκάψας, πάντων πλήρεις αγαθών, πλήν ιχθύων, διά τό εύχεσθαι ταύτη περί τε [άλλων] πάντων καί υπέρ τής τών πλοίων σωτηρίας. 

E LIBRO TERTIO
Photius Lex.: Πράμνειος οίνος: Σήμος ο Δήλιος εν τρίτω εν ή καί ο πράγμων (scr. εν 'Ικάρω Πράμνον) πέτραν είναι, αφ' ής τόν οίνον είναι. 
Suidas: Πράμνιος οίνος ... Σ. ο Δήλιος εν γ#, εν Νικία (lege 'Ικάρω) Πράμνον πέτραν είναι, αφ' ής τόν 
οίνον είναι. 
Athenaeus I: Είναι γάρ εν 'Ικάρω φησί Σήμος Πράμνον πέτραν, καί παρ' αυτή όρος μέγα, αφ' ού τόν Πράμνιον οίνον, όν καί φαρμακίτην τινάς καλείν. 

E LIBRO QUARTO
Athen. IV: Σήμος δ' εν τετάρτω Δηλιάδος «Δελφοίς (φησί) παραγινομένοις εις Δήλον παρείχον Δήλιοι άλας καί όξος καί έλαιον καί ξύλα καί στρώματα.» 
Id. XV: Πρώτος εν τοίς ''Ελλησι στέφανος ωνομάσθη, ώς φησι Σήμος ο Δήλιος εν τετάρτω Δηλιάδος, τό παρά μέν ημίν στέφος, παρά δέ τισι στέμμα προσαγορευόμενον, διό καί τούτω πρώτω στεφανωσάμενοι δεύτερον περιτιθέμεθα τόν δάφνινον. Κέκληται δέ στέφανος από τού στέφειν. 

E LIBRO QUINTO
Idem XIV: Παρμενίσκος δέ ο Μεταποντίνος, ώς φησι Σήμος εν πέμπτω Δηλιάδος, καί γένει καί πλούτω πρωτεύων, εις Τροφωνίου καταβάς, καί ανελθών ουκ έτι γελάν εδύνατο. Καί χρηστηριαζομένω περί τούτου, η Πυθία έφη: 
Είρη μ' αμφί γέλωτος, αμείλιχε, μειλιχίοιο; Δώσει σοι μήτηρ οίκω, τήν έξοχα τίε.'Ελπίζων δ', άν επανέλθη εις τήν πατρίδα, γελάσειν, ως ουδέν ήν πλέον, οιόμενος εξηπατήσθαι, έρχεταί ποτε κατά τύχην εις Δήλον: καί πάντα τά κατά τήν νήσον θαυμάζων ήλθε καί εις τό Λητώον, νομίζων τής 'Απόλλωνος μητρός άγαλμά τι θεωρήσειν αξιόλογον: ιδών δ' αυτό ξύλινον άμορφον παραδόξως εγέλασεν. Καί τόν τού θεού χρησμόν ξυμβαλών, καί τής αρρωστίας απαλλαγείς, μεγαλωστί τήν θεόν ετίμησεν. 
Athen. XI: Σήμος δ' εν πέμπτη Δηλιάδος ανακείσθαί φησιν εν Δήλω χρυσήν ηδυποτίδα 'Εχενίκης επιχωρίας γυναικός, ής μνημονεύει καί εν τή ογδόη. 
Idem XIV: Τήν δέ συναυλίαν τί ποτ' εστίν, εμφανίζει Σήμος ο Δήλιος εν πέμπτω Δηλιάδος, γράφων ούτως: «'Αγνοουμένης δέ παρά πολλοίς τής συναυλίας, λεκτέον. '~Ην τις αγών συμφωνίας αμοιβαίος αυλού καί ρυθμού, χωρίς λόγου τού προσμελωδούντος.» 

E LIBRO SEXTO
Idem VII: Σήμος δ' εν έκτω Δηλιάδος: «'Αθηναίοις (φησί) θυομένοις εν Δήλω τήν χέρνιβα βάψας ο παίς προσήνεγκε, καν τή φιάλη μετά τού ύδατος ιχθύς κατέχεεν. Ειπείν ούν αυτοίς τούς τών Δηλίων μάντεις, ως κυριεύσουσι τής θαλάσσης.» 
Etym. M.: Βίβλινος οίνος. Σίμος (l. Σήμος) δέ εν τή έκτη τής 'Ιλιάδος (l. Δηλιάδος), εν Νάξω φησί ποταμόν Βιβλίνην, αφ' ού καλούσιν οίνον Βίβλινον, διά τάς πεφυκυίας αμπέλους. Διά δέ τού μ γράφουσι τόν ποταμόν, Βιμβλίνην: καί τόν Νάξιον οίνον διά τού <μ>, Βίμβλινον. 
Stephan. B.: Βιβλίνη, χώρα Θράκης: από ταύτης ο Βίβλινος οίνος: οι δέ από Βιβλίας αμπέλου. Δήμος (l. Σήμος) δ' ο Δήλιος τόν Νάξιόν φησιν, επειδή Νάξου ποταμός Βίβλος. 

E LIBRO OCTAVO
Athenaeus III: 'Αχαΐνας. Τούτου τού άρτου μνημονεύει Σήμος εν ογδόω Δηλιάδος, λέγων ταίς θεσμοφόροις γίνεσθαι. Εισί δέ άρτοι μεγάλοι, καί εορτή καλείται Μεγαλάρτια, επιλεγόντων τών φερόντων: «'Αχαΐνην στέατος έμπλεων τράγον,»

E LIBRIS INCERTIS
Steph. Byz.: Τέγυρα, πόλις Βοιωτίας, εν ή 'Απόλλωνά φασι γεννηθήναι. Σήμος δ' ο Δήλιος: «Τήν 'Απόλλωνος γένεσιν οι μέν εν Λυκία, οι δέ εν Δήλω, οι δ' εν Ζωστήρι τής 'Αττικής, οι δ' εν Τεγύρα τής Βοιωτίας φασίν: όθεν καί Τεγυρήϊος 'Απόλλων.» Καλλισθένης εν τρίτω τών `Ελληνικών (fr. 3) κτλ. 
Athenaeus II: Σήμος δ' ο Δήλιός φησι: «Τρίπους χαλκούς, ουχ ο Πυθικός, αλλ' όν νύν λέβητα καλούσιν. Ούτοι δ' ήσαν οι δέ λοετροχόοι, εν οίς τό ύδωρ εθέρμαινον, καί εμπυριβήται. Καί τούτων ένιοι ωτώεντες, τρίποδα δέ τήν υπόβασιν έχοντες, τρίποδες ωνομάζοντο.» 
Idem XI: 'Εκαλείτο δέ τις καί βαλανωτή φιάλη, ής τώ πυθμένι χρυσοί υπέκειντο αστράγαλοι. Σήμος δέ εν Δήλω ανακείσθαί φησι χαλκούν φοίνικα, Ναξίων ανάθημα, καί καρυωτάς φιάλας χρυσάς. 
Idem: Οίδα δέ καί Κίναρον καλουμένην νήσον, ής μνημονεύει Σήμος. 
Schol. Apoll. Rh. I, 1304: ''Οτι `Ηρακλής ανείλε τούς Βορεάδας, διά τό κωλύσαι τήν ναύν υποστρέψαι πάλιν εις τήν Μυσίαν, φησίν 'Απολλώνιος. Σήμος δέ φησι, διά τό ληφθήναι δρόμω τόν `Ηρακλέα τών Βορεαδών. Στησίμβροτος δέ κτλ. 
Schol. in Hom. Odyss. μ, 124: Κράταιϊν (praestat Κραταιΐν) Σχήμός (l. Σήμός Cramer.) φησιν `Εκάτηςκαί Τρίτωνος, Κραταιϊ η τας δέ (l. Κραταιΐδος δέ) καί Δείμου Σκύλλαν. Στησίχορος Λάμιαν φησί τής Σκύλλης μητέρα.
Επιστροφή στα περιεχόμενα