ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ fragment |
DIOGENES IX 21 — 23. (21) Ξενοφάνους δέ διήκουσε Παρμενίδης Πύρητος 'Ελεάτης (τούτον Θεόφραστος εν τήι 'Επιτομήι [Phys. Opin. fr. 6a. D. 482, 14] 'Αναξιμάνδρου φησίν ακούσαι). όμως δ' ούν ακούσας καί Ξενοφάνους ουκ ηκολούθησεν αυτώι. εκοινώνησε δέ καί 'Αμεινίαι Διοχαίτα τώι Πυθαγορικώι, ως έφη Σωτίων, ανδρί πένητι μέν, καλώι δέ καί αγαθώι. ώι καί μάλλον ηκολούθησε καί αποθανόντος ηρώιον ιδρύσατο γένους τε υπάρχων λαμπρού καί πλούτου, καί υπ' 'Αμεινίου, αλλ' ουχ υπό Ξενοφάνους εις ησυχίαν προετράπη. πρώτος δέ ούτος τήν γήν απέφαινε σφαιροειδή καί εν μέσωι κείσθαι. δύο τε είναι στοιχεία, πύρ καί γήν, καί τό μέν δημιουργού τάξιν έχειν, τήν δέ ύλης. (22) γένεσίν τε ανθρώπων εξ ηλίου πρώτον γενέσθαι: αυτόν [?] δέ υπάρχειν τό θερμόν καί τό ψυχρόν, εξ ών τά πάντα συνεστάναι. καί τήν ψυχήν καί τόν νούν ταυτόν είναι, καθά μέμνηται καί Θεόφραστος εν τοίς Φυσικοίς [fr. 6a. D. 483, 2], πάντων σχεδόν εκτιθέμενος τά δόγματα. δισσήν τε έφη τήν φιλοσοφίαν, τήν μέν κατά αλήθειαν, τήν δέ κατά δόξαν. διό καί φησί που: <‘χρεώ ... αληθής’> [Β 1, 28 — 30]. καί αυτός δέ διά ποιημάτων φιλοσοφεί, καθάπερ `Ησίοδός τε καί Ξενοφάνης καί 'Εμπεδοκλής. κριτήριον δέ τόν λόγον είπε: τάς τε αισθήσεις μή ακριβείς υπάρχειν. φησί γούν: <‘μηδέ ... έλεγχον’> [Β 1, 34 — 36]. (23) διό καί περί αυτού φησιν ο Τίμων: [fr. 44 D.] Παρμενίδου τε βίην μεγαλόφρονος ου πολύδοξον, ός ρ' από φαντασίας απάτης ανενείκατο νώσεις. εις τούτον καί Πλάτων τόν διάλογον γέγραφε ‘Παρμενίδην’ επιγράψας ‘ή περί ιδεών’. ήκμαζε δέ κατά τήν ενάτην καί εξηκοστήν ολυμπιάδα [504 — 501]. καί δοκεί πρώτος πεφωρακέναι τόν αυτόν είναι ''Εσπερον καί Φωσφόρον, ώς φησι Φαβωρίνος εν πέμπτωι 'Απομνημονευμάτων (οι δέ Πυθαγόραν): Καλλίμαχος δέ φησι μή είναι αυτού τό ποίημα. λέγεται δέ καί νόμους θείναι τοίς πολίταις, ώς φησι Σπεύσιππος εν τώι Περί φιλοσόφων. καί πρώτος ερωτήσαι τόν 'Αχιλλέα λόγον, ως Φαβωρίνος εν Παντοδαπήι ιστορίαι [fr. 14 FHG III 579]. γέγονε δέ καί έτερος Παρμενίδης, ρήτωρ τεχνογράφος. SUIDAS Παρμενίδης Πύρητος 'Ελεάτης φιλόσοφος, μαθητής γεγονώς Ξενοφάνους τού Κολοφωνίου, ως δέ Θεόφραστος 'Αναξιμάνδρου τού Μιλησίου. αυτού δέ διάδοχοι εγένοντο 'Εμπεδοκλής τε ο καί φιλόσοφος καί ιατρός καί Ζήνων ο 'Ελεάτης. έγραψε δέ φυσιολογίαν δι' επών καί άλλα τινά καταλογάδην, ών μέμνηται Πλάτων [Soph. 237 A vgl. B 7] DIOG. II 3 'Αναξιμένης Ευρυστράτου Μιλήσιος, ήκουσεν 'Αναξιμάνδρου, ένιοι δέ καί Παρμενίδου φασίν ακούσαι αυτόν. IAMBLICHUS V. Pyth. 166 καί περί τών φυσικών όσοι τινά μνείαν πεποίηνται, πρώτον 'Εμπεδοκλέα καί Παρμενίδην τόν 'Ελεάτην προφερόμενοι τυγχάνουσιν. PROCLUS in Parm. I p. 619, 4 (Cous. Par. 1864) ταύτης δ' ούν όπερ είπομεν τής εορτής ούσης αφίκοντο Παρμενίδης καί Ζήνων 'Αθήναζε, διδάσκαλος μέν ο Π. ών μαθητής δ' ο Ζήνων, 'Ελεάται δ' άμφω καί ου τούτο μόνον, αλλά καί τού Πυθαγορικού διδασκαλείου μεταλαβόντε, καθάπερ που καί Νικόμαχος ιστόρησεν. PHOT. Bibl. c. 249 p. 439a 36 Ζήνωνα καί Παρμενίδην τούς 'Ελεάτας: καί ούτοι δέ τής Πυθαγορείου ήσαν διατριβής. PLATO Theaet. 183 E Π. δέ μοι φαίνεται τό τού `Ομήρου αιδοίός τέ μοι είναι άμα δεινός τε: συμπροσέμειξα γάρ δή τώι ανδρί πάνυ νέος πάνυ πρεσβύτηι καί μοι εφάνη βάθος τι έχειν παντάπασι γενναίον. Sophist. 217 c δι' ερωτήσεων, οίόν ποτε καί Παρμενίδηι χρωμένωι καί διεξιόντι λόγους παγκάλους παρεγενόμην εγώ νέος ών εκείνου μάλα δή τότε όντος πρεσβύτου. PARM. 127 A έφη δέ δή ο 'Αντιφών λέγειν τόν Πυθόδωρον ότι αφίκοιντό ποτε εις Παναθήναια τά μεγάλα Ζήνων τε καί Π.: τόν μέν ούν Παρμενίδην εύ μάλα δή πρεσβύτην είναι σφόδρα πολιόν, καλόν δέ καγαθόν τήν όψιν περί έτη μάλιστα πέντε καί εξήκοντα: Ζήνωνα δέ εγγύς ετών τετταράκοντα τότε είναι, ευμήκη δέ καί χαρίεντα ιδείν: καί λέγεσθαι αυτόν παιδικά τού Παρμενίδου γεγονέναι. καταλύειν δέ αυτούς έφη παρά τώι Πυθοδώρωι εκτός τείχους εν Κεραμεικώι: οί δή καί αφικέσθαι τόν τε Σωκράτη καί άλλους τινάς μετ' αυτού πολλούς, επιθυμούντας ακούσαι τών τού Ζήνωνος γραμμάτων: τότε γάρ αυτά πρώτον υπ' εκείνων κομισθήναι: Σωκράτη δέ είναι τότε σφόδρα νέον. ATHEN. XI 505 F Παρμενίδηι μέν γάρ καί ελθείν εις λόγους τόν τού Πλάτωνος Σωκράτην μόλις η ηλικία συγχωρεί, ουχ ως καί τοιούτους ειπείν ή ακούσαι λόγους. τό δέ πάντων σχετλιώτατον καί <ψευδέστατον> τό ειπείν ουδεμιάς κατεπειγούσης χρείας ότι παιδικά γεγόνοι τού Παρμενίδου Ζήνων ο πολίτης αυτού. [MACROB. Sat. I 1, 5]. DIOG. IX 25 Ζήνων 'Ελεάτης. τούτον 'Απολλόδωρός φησιν είναι εν Χρονικοίς [F GrHist. 244 F 30 II 1028] [Πύρητος τόν δέ Παρμενίδην] φύσει μέν Τελευταγόρου, θέσει δέ Παρμενίδου ... ο δή Ζήνων διακήκοε Παρμενίδου καί γέγονεν αυτού παιδικά. ARISTOT. Metaph. A 5. 986b 22 ο γάρ Π. τούτου λέγεται γενέσθαι μαθητής. ALEX. in Metaphys. A 3. 984b 3 p. 31, 7 Hayd. περί Παρμενίδου καί τής δόξης αυτού καί Θεόφραστος εν τώι πρώτωι Περί τών φυσικών [fr. 6 D. 482, 5] ούτως λέγει: ‘τούτωι δέ επιγενόμενος Π. Πύρητος ο 'Ελεάτης’ (λέγει δέ [καί] Ξενοφάνην) ‘επ' αμφοτέρας ήλθε τάς οδούς. καί γάρ ως αίδιόν εστι τό πάν αποφαίνεται καί γένεσιν αποδιδόναι πειράται τών όντων, ουχ ομοίως περί αμφοτέρων δοξάζων, αλλά κατ' αλήθειαν μέν έν τό πάν καί αγένητον καί σφαιροειδές υπολαμβάνων, κατά δόξαν δέ τών πολλών εις τό γένεσιν αποδούναι τών φαινομένων δύο ποιών τάς αρχάς, πύρ καί γήν, τό μέν ως ύλην τό δέ ως αίτιον καί ποιούν.’ SIMPL. Phys. 22, 27 ... Ξενοφάνην τόν Κολοφώνιον, τόν Παρμενίδου διδάσκαλον. SIMPL. Phys. 28, 4 (Theophr. Phys. Opin fr. 8. D. 483, 11) Λεύκιππος δέ ο 'Ελεάτης ή Μιλήσιος (αμφοτέρως γάρ λέγεται περί αυτού) κοινωνήσας Παρμενίδηι τής φιλοσοφίας ου τήν αυτήν εβάδισε Παρμενίδηι καί Ξενοφάνει περί τών όντων οδόν, αλλ' ως δοκεί τήν εναντίαν. εκείνων γάρ έν καί ακίνητον καί αγένητον καί πεπερασμένον ποιούντων τό πάν καί τό μή όν μηδέ ζητείν συγχωρούντων ούτος άπειρα καί αεί κινούμενα υπέθετο στοιχεία τάς ατόμους. DIOG. VIII 55 ο δέ Θεόφραστος [Phys. Op. fr. 3 D. 477] Παρμενίδου φησί ζηλωτήν αυτόν [Empedokles] γενέσθαι καί μιμητήν εν τοίς ποιήμασιν: καί γάρ εκείνον εν έπεσι τόν περί φύσεως εξενεγκείν λόγον. SIMPL. Phys. 25, 19 'Εμπεδοκλής ο 'Ακραγαντίνος ου πολύ κατόπιν τού 'Αναξαγόρου γεγονώς, Παρμενίδου δέ ζηλωτής καί πλησιαστής καί έτι μάλλον τών Πυθαγορείων. EUSEB. Chron. a) Hieron. 'Εμπεδοκλής καί Π. φυσικοί φιλόσοφοι εγνωρίζοντο b) τότε καί Δημόκριτος 'Αβδηρίτης φυσικός φιλόσοφος εγνωρίζετο καί 'Εμπεδοκλής ο 'Ακραγαντίνος Ζήνων τε καί Π. οι φιλόσοφοι καί `Ιπποκράτης Κώιος Vgl. CHRONIC. HENZEN. (Inscr. Sic. et It. [IG XIV] 1297, 30): αφ' ού Σωκράτης ο φιλόσοφος καί `Ηράκλειτος ο 'Εφέσιος καί 'Αναξαγόρας καί Π. καί Ζήνων έτη ... STRABO VI 1 p. 252 κάμψαντι δ' άλλος συνεχής κόλπος, εν ώι πόλις, ήν οι μέν κτίσαντες Φωκαιείς `Υέλην, οι δέ ''Ελην από κρήνης τινός, οι δέ νύν 'Ελέαν ονομάζουσιν, εξ ής Π. καί Ζήνων εγένοντο άνδρες Πυθαγόρειοι. δοκεί δέ μοι καί δι' εκείνους καί έτι πρότερον ευνομηθήναι [vgl. A 1 I 218, 18]. PLUTARCH. adv. Col. 32 p. 1126 A Π. δέ τήν εαυτού πατρίδα διεκόσμησε νόμοις αρίστοις, ώστε τάς αρχάς καθ' έκαστον ενιαυτόν εξορκούν τούς πολίτας εμμενείν τοίς Παρμενίδου νόμοις. DIOG. I 16 οι δέ [sc. κατέλιπον] ανά έν σύγγραμμα: Μέλισσος, Π., 'Αναξαγόρας. SIMPL. de caelo 556, 25 ή ότι Περί φύσεως επέγραφον τά συγγράμματα καί Μέλισσος καί Π. ... καί μέντοι ου περί τών υπέρ φύσιν μόνον, αλλά καί περί τών φυσικών εν αυτοίς τοίς συγγράμμασι διελέγοντο καί διά τούτο ίσως ου παρηιτούντο Περί φύσεως επιγράφειν. PLUTARCH. quomodo adul. poet. aud. deb. 2 p. 16 C τά δ' 'Εμπεδοκλέους έπη καί Παρμενίδου καί Θηριακά Νικάνδρου καί Γνωμολογίαι Θεόγνιδος λόγοι εισί κεχρημένοι παρά ποιητικής ώσπερ όχημα τόν όγκον καί τό μέτρον, ίνα τό πεζόν διαφύγωσιν. — de audiendo 13 p. 45 A μέμψαιτο δ' άν τις 'Αρχιλόχου μέν τήν υπόθεσιν, Παρμενίδου δέ τήν στιχοποιίαν, Φωκυλίδου δέ τήν ευτέλειαν, Ευριπίδου δέ τήν λαλιάν, Σοφοκλέους δέ τήν ανωμαλίαν. PROCL. in Tim. I 345, 12 Diehl ο δέ γε Π. καίτοι διά ποίησιν ασαφής ών όμως καί αυτός ταύτα ενδεικνύμενός φησιν. — in Parm. I p. 665, 17 αυτός ο Π. εν τήι ποιήσει: καίτοι δι' αυτό δήπου τό ποιητικόν είδος χρήσθαι μεταφοραίς ονομάτων καί σχήμασι καί τροπαίς οφείλων όμως τό ακαλλώπιστον καί ισχνόν καί καθαρόν είδος τής απαγγελίας ησπάσατο. δηλοί δέ τούτο εν τοίς τοιούτοις (zitiert werden B 8, 25. 5. 44. 45) καί πάν ό τι άλλο τοιούτον: ώστε μάλλον πεζόν είναι δοκείν ή ποιητικόν <τόν> λόγον. SIMPL. Phys. 36, 25 επειδή δέ καί 'Αριστοτέλους ελέγχοντος ακουσόμεθα τάς τών προτέρων φιλοσόφων δόξας καί πρό τού 'Αριστοτέλους ο Πλάτων τούτο φαίνεται ποιών καί πρό αμφοίν ό τε Π. καί Ξενοφάνης, ιστέον ότι τών επιπολαιότερον ακροωμένων ούτοι κηδόμενοι τό φαινόμενον άτοπον εν τοίς λόγοις αυτών διελέγχουσιν, αινιγματωδώς ειωθότων τών παλαιών τάς εαυτών αποφαίνεσθαι γνώμας. — — 146, 29 ει δ' <‘ευκύκλου σφαίρης εναλίγκιον όγκωι’> τό έν όν φησι [Β 8, 43], μή θαυμάσηις: διά γάρ τήν ποίησιν καί μυθικού τινος παράπτεται πλάσματος. τί ούν διέφερε τούτο ειπείν ή ως 'Ορφεύς [fr. 70, 2 Kern] είπεν ‘ωεόν αργύφεον’; Menander Rhet. I 2, 2 φυσικοί [sc. ύμνοι] δέ οποίους οι περί Παρμενίδην καί 'Εμπεδοκλέα εποίησαν [vgl. 31 A 23]. Ebend. I 5, 2 εισίν δέ τοιούτοι, όταν 'Απόλλωνος ύμνον λέγοντες ήλιον αυτόν είναι φάσκωμεν καί περί τού ηλίου τής φύσεως διαλεγώμεθα καί περί ''Ηρας ότι αήρ, καί Ζεύς τό θερμόν: οι γάρ τοιούτοι ύμνοι φυσιολογικοί. καί χρώνται δέ τώι τοιού-τωι τρόπωι Π. τε καί 'Εμπεδοκλής ακριβώς ... Π. μέν γάρ καί 'Εμπεδοκλής εξηγούνται, Πλάτων δέ εν βραχυτάτοις αναμιμνήισκει. — — 144, 25 καί εί τωι μή δοκώ γλίσχρος, ηδέως άν τά περί τού ενός όντος έπη τού Παρμενίδου μηδέ πολλά όντα τοίσδε τοίς υπομνήμασι παραγράψαιμι διά τε τήν πίστιν τών υπ' εμού λεγομένων καί διά τήν σπάνιν τού Παρμενιδείου συγγράμματος. PHILOP. in Phys. 65, 23 Vit. φασί δέ γεγράφθαι αυτώι ιδίαι βιβλίον πρός τήν Παρμενίδου δόξαν. [PLUT.] Strom. 5 (Eus. P. E. I 8, 5 D. 580) Π. δέ ο 'Ελεάτης, εταίρος Ξενοφάνους, άμα μέν καί τών τούτου δοξών αντεποιήσατο, άμα δέ καί τήν εναντίαν ενεχείρησεν στάσιν. αίδιον μέν γάρ τό πάν καί ακίνητον αποφαίνεται [καί] κατά τήν τών πραγμάτων αλήθειαν: είναι γάρ αυτό <‘μούνον μουνογενές τε .. αγένητον’> [Β 8, 4]. γένεσιν δέ τών καθ' υπόληψιν ψευδή δοκούντων είναι. καί τάς αισθήσεις εκβάλλει εκ τής αληθείας. φησί δέ ότι εί τι παρά τό όν υπάρχει, τούτο ουκ έστιν όν: τό δέ μή όν εν τοίς όλοις ουκ έστιν. ούτως ούν τό όν αγένητον απολείπει: λέγει δέ τήν γήν τού πυκνού καταρρυέντος [αέρος] γεγονέναι. HIPPOL. Ref. I 11 (D. 564 W. 16) (1) καί γάρ καί Π. έν μέν τό πάν υποτίθεται αίδιόν τε καί αγένητον καί σφαιροειδές -- ουδ' αυτός εκφεύγων τήν τών πολλών δόξαν πύρ λέγων καί γήν τάς τού παντός αρχάς, τήν μέν γήν ως ύλην τό δέ πύρ ως αίτιον καί ποιούν. τόν κόσμον έφη φθείρεσθαι, ώι δέ τρόπωι, ουκ είπεν. (2) ο αυτός δέ είπεν αίδιον είναι τό πάν καί ου γενόμενον καί σφαιροειδές καί όμοιον, ουκ έχον δέ τόπον εν εαυτώι, καί ακίνητον καί πεπερασμένον. ARISTOT. Metaph. A 5. 986b 18 Π. μέν γάρ έοικε τού κατά τόν λόγον ενός άπτεσθαι κτλ. (vgl. I 121, 13). b 27 Π. δέ μάλλον βλέπων έοικέ που λέγειν. παρά γάρ τό όν τό μή όν ουδέν αξιών είναι, εξ ανάγκης έν οίεται είναι τό όν καί άλλο ουδέν ... αναγκαζόμενος δ' ακολουθείν τοίς φαινομένοις καί τό έν μέν κατά τόν λόγον, πλείω δέ κατά τήν αίσθησιν υπολαμβάνων είναι, δύο τάς αιτίας καί δύο τάς αρχάς πάλιν τίθησι, θερμόν καί ψυχρόν, οίον πύρ καί γήν λέγων. τούτων δέ κατά μέν τό όν τό θερμόν τάττει, θάτερον δέ κατά τό μή όν [vgl. Alex. z. d. St. p. 45, 2]. Γ 5. 1010a 1 περί τών όντων μέν τήν αλήθειαν εσκόπουν, τά δ' όντα υπέλαβον είναι τά αισθητά μόνον. ARISTOT. de caelo Γ 1. 298b 14 οι μέν γάρ αυτών όλως ανείλον γένεσιν καί φθοράν: ουθέν γάρ ούτε γίγνεσθαί φασιν ούτε φθείρεσθαι τών όντων, αλλά μόνον δοκείν ημίν, οίον οι περί Μέλισσόν τε καί Παρμενίδην, ούς ει καί τάλλα λέγουσι καλώς, αλλ' ου φυσικώς γε δεί νομίσαι λέγειν: τό γάρ είναι άττα τών όντων αγένητα καί όλως ακίνητα μάλλόν εστιν ετέρας καί προτέρας ή τής φυσικής σκέψεως. εκείνοι δέ διά τό μηδέν μέν άλλο παρά τήν τών αισθητών ουσίαν υπολαμβάνειν είναι, τοιαύτας δέ τινας νοήσαι πρώτοι φύσεις, είπερ έσται τις γνώσις ή φρόνησις, ούτω μετήνεγκαν επί ταύτα τούς εκείθεν λόγους. de gen. et corr. A 8. 325a 13 εκ μέν ούν τούτων τών λόγων υπερβάντες τήν αίσθησιν καί παριδόντες αυτήν ως τώι λόγωι δέον ακολουθείν έν καί ακίνητον τό πάν είναί φασι καί άπειρον ένιοι: τό γάρ πέρας περαίνειν άν πρός τό κενόν. οι μέν ούν ούτως καί διά ταύτας τάς αιτίας απεφήναντο περί τής αληθείας. έτι δέ επί μέν τών λόγων δοκεί ταύτα συμβαίνειν, επί δέ τών πραγμάτων μανίαι παραπλήσιον είναι τό δοξάζειν ούτως (Philop. z. d. St. 157, 27 μέμφεται τούς περί Παρμενίδην, ότι ενόμισαν τήι μέν εναργείαι τών πραγμάτων μή δείν όλως προσέχειν, μόνηι δέ τήι τών λόγων ακολουθίαι). PLATO Theaet. 181 A εάν δέ οι τού όλου στασιώται αληθέστερα λέγειν δοκώσι, φευξόμεθα παρ' αυτούς απ' αύ τών τά ακίνητα κινούντων. SEXT. adv. math. X 46 μή είναι δέ [sc. τήν κίνησιν] οι περί Παρμενίδην καί Μέλισσον, ούς ο 'Αριστοτέλης ‘στασιώτας τε καί αφυσίκους’ κέκληκεν, στασιώτας μέν από τής στάσεως, αφυσίκους δέ ότι αρχή κινήσεώς εστιν η φύσις, ήν ανείλον φάμενοι μηδέν κινείσθαι. ARIST. Phys. Γ 6. 207a 9 ούτω γάρ οριζόμεθα τό όλον, ού μηθέν άπεστιν οίον άνθρωπον όλον ή κιβωτόν. ώσπερ δέ τό καθ' έκαστον ούτω καί τό κυρίως οίον τό όλον ού μηδέν εστιν έξω: ού δ' εστίν απουσία έξω, ου πάν ό τι άν απήι. όλον δέ καί τέλειον ή τό αυτό πάμπαν ή σύνεγγυς τήν φύσιν εστίν. τέλειον δ' ουδέν μή έχον τέλος: τό δέ τέλος πέρας. διό βέλτιον οιητέον Παρμενίδην Μελίσσου ειρηκέναι: ο μέν γάρ τό άπειρον όλον φησίν, ο δέ τό όλον πεπεράνθαι <‘μεσσόθεν ισοπαλές’> [B 8, 44]. SIMPL. Phys. 115, 11 τόν Παρμενίδου λόγον, ως ο 'Αλέξανδρος ιστορεί, ο μέν Θεόφραστος ούτως εκτίθεται εν τώι πρώτωι τής Φυσικής ιστορίας [Phys. Op. 7. D. 483] ‘τό παρά τό όν ουκ όν: τό ουκ όν ουδέν: έν άρα τό όν’, Εύδημος δέ ούτως ‘τό παρά τό όν ουκ όν, αλλά καί μοναχώς λέγεται τό όν: έν άρα τό όν’. τούτο δέ ει μέν αλλαχού που γέγραφεν ούτως σαφώς Εύδημος, ουκ έχω λέγειν: εν δέ τοίς Φυσικοίς [fr. 11 Sp.] περί Παρμενίδου τάδε γράφει, εξ ών ίσως συναγαγείν τό ειρημένον δυνατόν: ‘Π. δέ ου φαίνεται δεικνύειν ότι έν τό όν, ουδέ εί τις αυτώι συγχωρήσειε μοναχώς λέγεσθαι τό όν, ει μή τό εν τώι τί κατηγορούμενον εκάστου ώσπερ τών ανθρώπων ο άνθρωπος. καί αποδιδομένων τών λόγων καθ' έκαστον ενυπάρξει ο τού όντος λόγος εν άπασιν είς καί ο αυτός ώσπερ καί ο τού ζώιου εν τοίς ζώιοις. ώσπερ δέ ει πάντα είη τά όντα καλά καί μηθέν είη λαβείν ό ουκ έστι καλόν, καλά μέν έσται πάντα, ου μήν έν γε τό καλόν αλλά πολλά (τό μέν γάρ χρώμα καλόν έσται τό δέ επιτήδευμα τό δέ οτιδήποτε), ούτω δή καί όντα μέν πάντα έσται, αλλ' ουχ έν ουδέ τό αυτό: έτερον μέν γάρ τό ύδωρ, άλλο δέ τό πύρ. Παρμενίδου μέν ούν <ουκ άν> αγασθείη τις αναξιοπίστοις ακολουθήσαντος λόγοις καί υπό τοιούτων απατηθέντος, ά ούπω τότε διεσαφείτο (ούτε γάρ τό πολλαχώς έλεγεν ουδείς, αλλά Πλάτων πρώτος τό δισσόν εισήγαγεν, ούτε τό καθ' αυτό καί κατά συμβεβηκός): φαίνεταί τε υπό τούτων διαψευσθήναι. ταύτα δέ εκ τών λόγων καί εκ τών αντιλογιών εθεωρήθη καί τό συλλογίζεσθαι: ου γάρ συνεχωρείτο, ει μή φαίνοιτο αναγκαίον. οι δέ πρότερον αναποδείκτως απεφαίνοντο’. AET. I 24, 1 (D. 320) Π. καί Μέλισσος ανήιρουν γένεσιν καί φθοράν διά τό νομίζειν τό πάν ακίνητον. AMMON. de interpr. p. 133, 16 Busse πρώτον μέν γάρ, ως ο Τίμαιος [p. 27 c] ημάς εδίδαξε καί αυτός ο 'Αριστοτέλης θεολογών αποφαίνεται καί πρό τούτων ο Π., ουχ ο παρά Πλάτωνι μόνον [p. 137 A], αλλά καί ο εν τοίς οικείοις έπεσιν, ουδέν εστι παρά τοίς θεοίς ούτε παρεληλυθός ούτε μέλλον, εί γε τούτων μέν εκάτερον ουκ όν, τό μέν ουκέτι τό δέ ούπω, καί τό μέν μεταβεβληκός τό δέ πεφυκός μεταβάλλειν, τά δέ τοιαύτα τοίς όντως ούσι καί μεταβολήν ουδέ κατ' επίνοιαν επιδεχομένοις προσαρμόττειν αμήχανον. AET. I 7, 26 (D. 303) Π. τό ακίνητον καί πεπερασμένον σφαιροειδές [sc. θεόν είναι]. — I 25, 3 (D. 321) Π. καί Δημόκριτος πάντα κατ' ανάγκην: τήν αυτήν δέ είναι ειμαρμένην καί δίκην καί πρόνοιαν καί κοσμοποιόν. CLEM. Protr. 5, 64 (I 49, 2 St.) Π. δέ ο 'Ελεάτης θεούς εισηγήσατο πύρ καί γήν. PLUT. adv. Colot. 13 p. 1114D ο δ' αναιρεί μέν ουδετέραν φύσιν [sc. τών νοητών καί δοξαστών], εκατέραι δ' αποδιδούς τό προσήκον εις μέν τήν τού ενός καί όντος ιδέαν τίθεται τό νοητόν, όν μέν ως αίδιον καί άφθαρτον, έν δ' ομοιότητι πρός αυτό καί τώι μή δέχεσθαι διαφοράν προσαγορεύσας, εις δέ τήν άτακτον καί φερομένην τό αισθητόν, ών καί κριτήριον ιδείν έστιν <‘ημέν ... ήτορ’> [B 1, 29] τού νοητού καί κατά ταυτά έχοντος ωσαύτως απτόμενον <‘ηδέ ... αληθής’> [B 1, 30] διά τό παντοδαπάς μεταβολάς καί πάθη καί ανομοιότητας δεχομένοις ομιλείν πράγμασι. SIMPL. Phys. 39, 10 δοξαστόν ούν καί απατηλόν τούτον καλεί τόν λόγον ουχ ως ψευδή απλώς, αλλ' ως από τής νοητής αληθείας εις τό φαινόμενον καί δοκούν τό αισθητόν εκπεπτωκότα. Ebend. p. 25, 15 καί τών πεπερασμένας [sc. αρχάς λεγόντων] οι μέν δύο, ως Π. εν τοίς πρός δόξαν, πύρ καί γήν ή μάλλον φώς καί σκότος. ARIST. de gen. et corr. B 3. 330b 13 οι δ' ευθύς δύο ποιούντες ώσπερ Π. πύρ καί γήν, τά μεταξύ μείγματα ποιούσι τούτων οίον αέρα καί ύδωρ. B 9. 336a 3 επειδή γάρ πέφυκεν, ώς φασι, τό μέν θερμόν διακρίνειν τό δέ ψυχρόν συνιστάναι καί τών άλλων έκαστον τό μέν ποιείν τό δέ πάσχειν, εκ τούτων λέγουσι καί διά τούτων άπαντα τάλλα γίγνεσθαι καί φθείρεσθαι. CIC. Ac. II 37, 118 P. ignem qui moveat, terram quae ab eo formetur. AET. II 1, 2 (D. 327) Π., Μέλισσος ... ένα τόν κόσμον. 4, 11 (D. 332) Ξενοφάνης, Π., Μέλισσος αγένητον καί αίδιον καί άφθαρτον τόν κόσμον. — II 7, 1 (D. 335 vgl. 28 B 12) Π. στεφάνας είναι περιπεπλεγμένας, επαλλήλους, τήν μέν εκ τού αραιού, τήν δέ εκ τού πυκνού: μικτάς δέ άλλας εκ φωτός καί σκότους μεταξύ τούτων. καί τό περιέχον δέ πάσας <τείχους> δίκην στερεόν υπάρχειν, υφ' ώι πυρώδης στεφάνη, καί τό μεσαίτατον πασών στερεόν, περί ό πάλιν πυρώδης [sc. στεφάνη]. τών δέ συμμιγών τήν μεσαιτάτην απάσαις <αρχήν> τε καί <αιτίαν> κινήσεως καί γενέσεως υπάρχειν, ήντινα καί δαίμονα κυβερνήτιν [vgl. B 12, 3] καί κληιδούχον [Β 1, 14] επονομάζει Δίκην τε καί 'Ανάγκην [Β 8, 30 10, 6]. καί τής μέν γής απόκρισιν είναι τόν αέρα διά τήν βιαιοτέραν αυτής εξατμισθέντα πίλησιν, τού δέ πυρός αναπνοήν τόν ήλιον καί τόν γαλαξίαν [vgl. B 11, 2] κύκλον. συμμιγή δ' εξ αμφοίν είναι τήν σελήνην, τού τ' αέρος καί τού πυρός. περιστάντος δ' ανωτάτω πάντων τού αιθέρος υπ' αυτώι τό πυρώδες υποταγήναι τούθ' όπερ κεκλήκαμεν ουρανόν, υφ' ώι ήδη τά περίγεια. CIC. de nat. deor. I 11, 28 nam P. quidem commenticium quiddam: coronae simile efficit (στεφάνην appellat), continentem ardorum <et> lucis orbem qui cingit caelum, quem appellat deum in quo neque figuram divinam neque sensum quisquam suspicari potest. multaque eiusdem <modi> monstra: quippe qui <Bellum,> qui <Discordiam,> qui <Cupiditatem> [B 13] ceteraque generis eiusdem ad deum revocat, quae vel morbo vel somno vel oblivione vel vetustate delentur eademque de sideribus, quae reprehensa in alio iam in hoc omittantur. — II 11, 4 (D. 340) Π., `Ηράκλειτος, Στράτων, Ζήνων πύρινον είναι τόν ουρανόν. — II 13, 8 (D. 342) Π. καί `Ηράκλειτος πιλήματα πυρός τά άστρα. ANONYM. BYZANT. ed. Treu p. 52, 19 [Isag. in Arat. II 14 p. 318, 15 Maass] καί τών μέν απλανών τών σύν τώι παντί περιαγομένων τά μέν ακατονόμαστα ημίν καί απερίληπτα, ως καί Π. ο φυσικός είρηκε, τά δέ κατωνομασμένα έως έκτου μεγέθους χίλιά εισι κατά τόν ''Αρατον. — II 15, 4 (D. 345) Π. πρώτον μέν τάττει τόν `Εώιον, τόν αυτόν δέ νομιζόμενον υπ' αυτού καί ''Εσπερον, εν τώι αιθέρι: μεθ' όν τόν ήλιον, υφ' ώι τούς εν τώι πυρώδει αστέρας, όπερ <ουρανόν> καλεί [Β 10,5]. DIOG. VIII 14 (Pythagoras) πρώτόν τε ''Εσπερον καί Φωσφόρον τόν αυτόν ειπείν, ώς φησι Παρμενίδης. — II 20, 8 (D. 349) Π. καί Μητρόδωρος πύρινον υπάρχειν τόν ήλιον. — II 25, 3 (D. 356) Π. πυρίνην [sc. είναι τήν σελήνην]. 26, 2 (D. 357) Π. ίσην τώι ηλίωι [sc. είναι τήν σελήνην]: καί γάρ απ' αυτού φωτίζεται. 28, 5 (D. 358) Θαλής πρώτος έφη υπό τού ηλίου φωτίζεσθαι. Πυθαγόρας, Παρμ. ... ομοίως. — II 20, 8a (D. 349) Π. τόν ήλιον καί τήν σελήνην εκ τού γαλαξίου κύκλου αποκριθήναι, τόν μέν από τού αραιοτέρου μίγματος ό δή θερμόν, τήν δέ από τού πυκνοτέρου όπερ ψυχρόν. — III 1, 4 (D. 365.) Π. τό τού πυκνού καί τού αραιού μίγμα γαλακτοειδές αποτελέσαι χρώμα. DIOG. VIII 48 αλλά μήν καί τόν ουρανόν πρώτον ονομάσαι κόσμον καί τήν γήν στρογγύλην, ως δέ Θεόφραστος [Phys. Opin. 17] Παρμενίδην, ως δέ Ζήνων `Ησίοδον. Vgl. A 1 I 218, 1. AET. III 15, 7 (D. 380) Π., Δημόκριτος διά τό πανταχόθεν ίσον αφεστώσαν [τήν γήν] μένειν επί τής ισορροπίας ουκ έχουσαν αιτίαν δι' ήν δεύρο μάλλον ή εκείσε ρέψειεν άν: διά τούτο μόνον μέν κραδαίνεσθαι, μή κινείσθαι δέ. ANATOL. p. 30 Heib. πρός τούτοις έλεγον περί τό μέσον τών τεσσάρων στοιχείων κείσθαί τινα εναδικόν διάπυρον κύβον, ού τήν μεσότητα τής θέσεως καί ''Ομηρον ειδέναι λέγοντα ‘τόσσον ένερθ' 'Αίδαο όσον ουρανός εστ' από γαίης’ [Θ 16]. εοίκασι δέ κατά γε τούτο κατηκολουθηκέναι τοίς Πυθαγορικοίς οί τε περί 'Εμπεδοκλέα καί Παρμενίδην καί σχεδόν οι πλείστοι τών πάλαι σοφών, φάμενοι τήν μοναδικήν φύσιν εστίας τρόπον εν μέσωι ιδρύσθαι καί διά τό ισόρροπον φυλάσσειν τήν αυτήν έδραν. STRABO I 94 φησί δή ο Ποσειδώνιος τής εις πέντε ζώνας διαιρέσεως αρχηγόν γενέσθαι Παρμενίδην, αλλ' εκείνον μέν σχεδόν τι διπλασίαν αποφαίνειν τό πλάτος τήν διακεκαυμένην [τής μεταξύ τών τροπικών] υπερπίπτουσαν εκατέρων τών τροπικών εις τό εκτός καί πρός ταίς ευκράτοις. AET. III 11, 4 (DOX. 377a 8) Π. πρώτος αφώρισε τής γής τούς οικουμένους τόπους υπό ταίς δυσί ζώναις ταίς τροπικαίς. MACROB. S. Sc. I 14, 20 Parmenides ex terra et igne [sc. animam esse]. AET. IV 3, 4 (D. 388) Π. δέ καί ''Ιππασος πυρώδη. 5, 5 (D. 391) Π. εν όλωι τώι θώρακι τό ηγεμονικόν. 5, 12 (D. 392) Π. καί 'Εμπεδοκλής καί Δημόκριτος ταυτόν νούν καί ψυχήν, καθ' ούς ουδέν άν είη ζώιον άλογον κυρίως. THEOPHR. de sensu 1 ff. (D. 499) περί δ' αισθήσεως αι μέν πολλαί καί καθόλου δόξαι δύ' εισιν: οι μέν γάρ τώι ομοίωι ποιούσιν, οι δέ τώι εναντίωι. Π. μέν καί 'Εμπεδοκλής καί Πλάτων τώι ομοίωι, οι δέ περί 'Αναξαγόραν καί `Ηράκλειτον τώι εναντίωι. (3) Π. μέν γάρ όλως ουδέν αφώρικεν αλλά μόνον, ότι δυοίν όντοιν στοιχείοιν κατά τό υπερβάλλον εστίν η γνώσις. εάν γάρ υπεραίρηι τό θερμόν ή τό ψυχρόν, άλλην γίνεσθαι τήν διάνοιαν, βελτίω δέ καί καθαρωτέραν τήν διά τό θερμόν: ου μήν αλλά καί ταύτην δείσθαί τινος συμμετρίας: ‘ως γάρ <εκάστοτε,> φησίν, <έχει ... νόημα’> (B 16). τό γάρ αισθάνεσθαι καί τό φρονείν ως ταυτό λέγει: διό καί τήν μνήμην καί τήν λήθην από τούτων γίνεσθαι διά τής κράσεως: άν δ' ισάζωσι τήι μίξει, πότερον έσται φρονείν ή ού, καί τίς η διάθεσις, ουδέν έτι διώρικεν. ότι δέ καί τώι εναντίωι καθ' αυτό ποιεί τήν αίσθησιν, φανερόν εν οίς φησι τόν νεκρόν φωτός μέν καί θερμού καί φωνής ουκ αισθάνεσθαι διά τήν έκλειψιν τού πυρός, ψυχρού δέ καί σιωπής καί τών εναντίων αισθάνεσθαι. καί όλως δέ πάν τό όν έχειν τινά γνώσιν. ούτω μέν ούν αυτός έοικεν αποτέμνεσθαι τήι φάσει τά συμβαίνοντα δυσχερή διά τήν υπόληψιν. AET. V 30, 4 (DOX. 443, 12) Π. γήρας γίνεσθαι παρά τήν τού θερμού υπόλειψιν. TERTULL. de anima 45 somnum ... Empedocles (31 A 85) et P. refrigerationem. AET. IV 9, 6 (D. 397b 1) Π., 'Εμπεδοκλής, 'Αναξαγόρας, Δημόκριτος, 'Επίκουρος, `Ηρακλείδης παρά τάς συμμετρίας τών πόρων τάς κατά μέρος αισθήσεις γίνεσθαι τού οικείου τών αισθητών εκάστου εκάστηι εναρμόττοντος. — (?) IV 13, 9. 10 (D. 404) ''Ιππαρχος ακτίνάς φησιν αφ' εκατέρου τών οφθαλμών αποτεινομένας τοίς πέρασιν αυτών οιονεί χειρών επαφαίς περικαθαπτούσας τοίς εκτός σώμασι τήν αντίληψιν αυτών πρός τό ορατικόν αναδιδόναι. ένιοι καί Πυθαγόραν τήι δόξι ταύτηι συνεπιγράφουσιν άτε δή βεβαιωτήν τών μαθημάτων καί πρός τούτωι Παρμενίδην εμφαίνοντα τούτο διά τών ποιημάτων. PHILODEM. Rhet. fr. inc. 3, 7 [II 169 Sudh.] ουδέ κατά Π. καί Μέλισσον έν τό πάν λέγοντας είναι καί διά τό τάς αισθήσεις ψευδείς είναι. AET. IV 9, 1 (D. 396, 12) Πυθαγόρας, 'Εμπεδοκλής, Ξενοφάνης, Π. ψευδείς είναι τάς αισθήσεις. AET. IV 9, 14 (D. 398) Π., 'Εμπεδοκλής ελλείψει τροφής τήν όρεξιν [sc. γίνεσθαι]. CENSORIN. 4, 7. 8 Empedocles ... tale quiddam confirmat. primo membra singula ex terra quasi praegnate passim edita, deinde coisse et effecisse solidi hominis materiam igni simul et umori permixtam ... haec eadem opinio etiam in Parmenide Veliensi fuit pauculis exceptis ab Empedocle dissensis. ARIST. de part. anim. B 2. 648a 25 ένιοι γάρ τά ένυδρα τών πεζών θερμότερά φασιν είναι, λέγοντες ως επανισοί τήν ψυχρότητα τού τόπου η τής φύσεως αυτών θερμότης, καί τά άναιμα τών εναίμων καί τά θήλεα τών αρρένων, οίον Π. τάς γυναίκας τών ανδρών θερμοτέρας είναί φησι καί έτεροί τινες, ως διά τήν θερμότητα καί πολυαιμούσαις γινομένων τών γυναικείων, 'Εμπεδοκλής δέ τουναντίον. AET. V 7, 2 (D. 419 nach 31 A 81) Π. αντιστρόφως: τά μέν πρός ταίς άρκτοις άρρενα βλαστήσαι (τού γάρ πυκνού μετέχειν πλείονος), τά δέ πρός ταίς μεσημβρίαις θήλεα παρά τήν αραιότητα. 7, 4 (D. 420) 'Αναξαγόρας, Π. τά μέν εκ τών δεξιών [sc. σπέρματα] καταβάλλεσθαι εις τά δεξιά μέρη τής μήτρας, τά δ' εκ τών αριστερών εις τά αριστερά. ει δ' εναλλαγείη τά τής καταβολής, γίνεσθαι θήλεα. CENSORIN. 5, 2 igitur semen unde exeat inter sapientiae professores non constat. P. enim tum ex dextris tum e laevis partibus oriri putavit. — V 11, 2 (D. 422) Π. όταν μέν από τού δεξιού μέρους τής μήτρας ο γόνος αποκριθήι, τοίς πατράσιν, όταν δέ από τού αριστερού, ταίς μητράσιν [sc. όμοια τά τέκνα γίνεσθαι]. CENSORIN. 6, 8 ceterum Parmenidis sententia est, cum dexterae partes semina dederint, tunc filios esse patri consimiles, cum laevae, tunc matri. 6, 5 at inter se certare feminas et maris et, penes utrum victoria sit, eius habitum referri auctor est Parmenides. Vgl. LACTANT. de opif. 12, 12 dispares quoque naturae hoc modo fieri putantur: cum forte in laevam uteri partem masculinae stirpis semen inciderit, marem quidem gigni opinatio est, sed quia sit in feminina parte conceptus, aliquid in se habere femineum supra quam decus virile patiatur, vel formam insignem vel nimium candorem vel corporis levitatem vel artus delicatos vel staturam brevem vel vocem gracilem vel animum inbecillum vel ex his plura. item si partem in dexteram semen feminini generis influxerit, feminam quidem procreari, sed quoniam in masculina parte concepta sit, habere in se aliquid virilitatis ultra quam sexus ratio permittat, aut valida membra aut immoderatam longitudinem aut fuscum colorem aut hispidam faciem aut vultum indecorum aut vocem robustam aut animum audacem aut ex his plura [vgl. B 18]. |
Επιστροφή στα περιεχόμενα |